Μη διακόπτετε! Το μωρό παίζει!
Συνήθως διακόπτουμε και επεμβαίνουμε στο παιχνίδι των μωρών, χωρίς να το πολυσκεφτούμε. Αυτό που κάνουν για εμάς δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερη αξία. Μεγαλώνοντας όμως, θέλουμε τα παιδιά να μάθουν να εστιάζουν την προσοχή τους, να είναι καλοί μαθητές και να έχουν επιτυχίες. Κι όμως, αυτή η ικανότητα να εστιάζουν την προσοχή τους και να εμβαθύνουν σε ό, τι κάνουν χτίζεται από τους πρώτους κιόλας μήνες στη ζωή των παιδιών.
Η Janet Lansbury, μαθήτρια της Magda Gerber (ιδρύτριας του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Resources for Infant Education, RIE), γράφει για την τάση μας να διακόπτουμε τα μωρά όταν παίζουν ή όταν είναι αφοσιωμένα σε κάτι και προτείνει εφτά σημεία στα οποία η προσοχή μας μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη της δικής τους προσοχής:
1) Ελάχιστη «τεχνητή διασκέδαση» και υπερδιέγερση. Τα μωρά τρέφονται από τη συνήθεια. Έτσι, εύκολα μπορεί να «εθιστούν» στην παρουσία ενός διασκεδαστή, αντί να απασχοληθούν με ό, τι βρίσκεται στο περιβάλλον γύρω τους. Ο ρόλος του «γονιού-διασκεδαστή» είναι συνήθως για τον ίδιο εξοντωτικός και βαρετός και προκαλεί στο μωρό υπερ-διέγερση την οποία δεν έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί. Τα μωρά έχουν ανάγκη από χρόνο, χωρίς διακοπές, για να παρατηρήσουν το πώς κινείται το σώμα τους και όλες τις εικόνες, τις μυρωδιές, τους ήχους και τις γεύσεις της καθημερινότητας που εμείς οι ενήλικες αντιμετωπίζουμε ως δεδομένα.
2) Όχι τηλεόραση ή βίντεο για πρώτα δύο χρόνια. Η ικανότητα του παιδιού να αναπτύξει την προσοχή του μειώνεται δραστικά όταν βρίσκεται απέναντι σε οθόνες που το καλούν να είναι παθητικός δέκτης, προσφέροντας υπερδιέγερση και όχι ευκαιρίες για να εστιάσει σε κάτι.
3) Ένας ασφαλής, τρυφερός, δεκτικός χώρος στο «ΝΑΙ». Για να μείνει απασχολημένο ένα μωρό για αρκετή ώρα χρειάζεται να βρίσκεται σε ένα ασφαλές μέρος. Μια πολύ μεγάλη έκταση στην οποία μπορεί να υπάρχουν και επικίνδυνα αντικείμενα δεν δημιουργεί την αίσθηση της ηρεμίας που χρειάζεται για να συγκεντρωθεί σε κάτι. Τα μωρά δεν μπορούν να αφοσιωθούν για πολύ ώρα σε κάτι όταν τα διακόπτει συνεχώς ένα «Μη»! και η αγωνία των γονιών για την ασφάλειά του.
Άραγε θα σ’ αγαπάω;
4) Απλά παιχνίδια και αντικείμενα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Αν δεν τα διακόψετε τα μωρά έχουν την τάση να αφοσιώνονται και να εμβαθύνουν στην παραμικρή λεπτομέρεια κάθε απλού αντικειμένου. Ένα κομμάτι ύφασμα, για παράδειγμα, θα το κουνήσουν, θα το βάλουν μπροστά στο πρόσωπό τους, θα το τσαλακώσουν, θα προσπαθήσουν να το μυρίσουν, να το γευτούν… Αν έχουν μπροστά τους παιχνίδια που δυσκολεύονται να τα κατανοήσουν (όπως κάτι παράξενα πλαστικά πλάσματα που κάνουν θόρυβο) ή παιχνίδια που κάνουν ένα και μόνο συγκεκριμένο πράγμα, ναι θα καθηλωθούν ίσως αλλά δεν θα ενεργοποιηθεί η επιθυμία τους να τα εξερευνήσουν σε βάθος.
5) Παρατήρησε. Και μην διακόπτεις. Παρατηρώντας το πώς τα μωρά επιλέγουν να περάσουν την ώρα τους, μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν «κάθονται» απλά, αλλά κάνουν κάτι. Αυτό το «κάτι» μπορεί να είναι το να κοιτούν έξω από το παράθυρο, να αφοσιώνονται στην κίνηση του ανεμιστήρα ή στα σωματίδια της σκόνης που χορεύουν στο φως του ήλου. Κάθε φορά που διακόπτουμε αυτό το «κάτι» που κάνουν τα μωρά, δημιουργούμε εμπόδια στην ικανότητά τους να συγκεντρωθούν, να εστιάζουν την προσοχή τους. Παρατηρώντας, θα καταλάβουμε ποιες είναι οι στιγμές όπου μπορούμε να επέμβουμε –πότε θα σπρώξει μακριά την μπάλα που κρατάει ή θα απλώσει τα χέρια προς το μέρος μας και τότε -ναι- μπορούμε να το πάρουμε αγκαλιά και να του αλλάξουμε την πάνα.
6) Τα μωρά επιλέγουν. Ναι. Επιλέγουν. Και ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο για τα πράγματα που επιλέγουν τα ίδια παρά για εκείνα που επιλέγουμε εμείς για λογαριασμό τους. Έτσι, επιτρέποντας σε ένα μωρό να επιλέξει το πώς θα παίξει, αντί να του επιβάλλουμε εμείς μια δραστηριότητα, το βοηθάμε να μάθει να εστιάζει το ενδιαφέρον του και να συγκεντρώνεται.
7) Μην προσπαθείτε να αποσπάσετε την προσοχή του. Είναι πολύ συνηθισμένο να δίνουμε στα μωρά ένα παιχνίδι όταν τρώνε ή όταν κάνουν μπάνιο ή όταν βρίσκονται στην αλλαξιέρα… Ίσως κάποιες φορές να μας διευκολύνει, όμως δεν βοηθά τα μωρά να μάθουν να εστιάζουν την προσοχή τους σε αυτό που κάνουν την κάθε στιγμή. Το κάθε τι –είτε είναι η αλλαγή της πάνας, είτε είναι το μπάνιο, είτε το φαγητό- έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για τα μωρά –θέλουν να συμμετέχουν σε όλα αυτά που αφορούν άμεσα την καθημερινότητά τους.
Η ικανότητα να αφιερώνουν τα μωρά χρόνο για να εμβαθύνουν στο παιχνίδι τους, για να κατανοήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα ένα αντικείμενο ή μια κατάσταση, μοιάζει με έναν μυ που γυμνάζεται όσο εξασκείται. Η ικανότητα να εστιάζει ένα παιδί (και ένας ενήλικας) σε αυτό που κάνει είναι καθοριστική σε κάθε δημιουργική, αθλητική, ακαδημαϊκή δράση. Και ίσως, διακόπτοντας λιγότερο τα μωρά και σεβόμενοι τις στιγμές που είναι απορροφημένα στο δικό τους παιχνίδι, μπορούμε να δημιουργήσουμε συνθήκες στις οποίες δύσκολα θα εκδηλωθούν σύνδρομα όπως αυτά της μειωμένης προσοχής.
Πηγή: photodentro.gr
