Το Αλφαβητάρι των Συναισθημάτων – Ο γονέας ως Συναισθηματικός Μέντορας
Τις τελευταίες δεκαετίες πολλοί επιστήμονες έχουν δείξει ερευνητικό ενδιαφέρον γύρω από τον κόσμο των συναισθημάτων. Ο όρος «Συναισθηματική Νοημοσύνη» που αρχικά επικράτησε, τείνει να αντικατασταθεί από όρους όπως «Συναισθηματικός Εγγραμματισμός» και «Συναισθηματικός Αλφαβητισμός».
[babyPostAd]Ο λόγος είναι γιατί ο όρος «Νοημοσύνη» περιγράφει κάτι εγγενές, προκαθορισμένο και σταθερό που δύσκολα αλλάζει ή εξελίσσεται. Αντιθέτως , οι όροι «Εγγραμματισμός» και «Αλφαβητισμός» υποδηλώνουν το περιθώριο εξέλιξης και βελτίωσης κάποιας δεξιότητας η οποία μπορεί να κατακτηθεί σε ανεξάρτητο και διαφορετικό χρόνο από το κάθε άτομο.
Τι είναι, όμως, το συναίσθημα; Η απάντηση δεν είναι απλή και δε θα μπορούσε να δοθεί μέσα από λίγες λέξεις. Πρόκειται για μία σύνθετη διεργασία που προϋποθέτει ένα ερέθισμα, ή ακόμα σαφέστερα μία ανάγκη, ενεργοποιεί συγκεκριμένες γνωστικές διαδικασίες και προκαλεί μία συμπεριφορά. Τα συνηθέστερο λάθος στην διαπροσωπική επικοινωνία των ανθρώπων, λοιπόν, είναι ότι αξιολογούν την εκάστοτε συμπεριφορά, χωρίς προηγουμένως να έχουν εξετάσει το συναίσθημα που βιώνεται ή, ακόμα βαθύτερα, την ανάγκη η οποία το προκαλεί. Έτσι, παγιδεύονται σε έναν φαύλο κύκλο προβληματικής επικοινωνίας, προσπαθώντας να ερμηνεύσουν συμπεριφορές και όχι συναισθήματα.
Η λέξη «Αλφαβητισμός» παραπέμπει στην επαφή με κάτι πρωτόγνωρο και νέο, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο της επαρκούς κατάκτησης αυτού του νέου πεδίου. Βέβαια, αν και ο συναισθηματικός αλφαβητισμός δεν μπορεί να κατακτηθεί πλήρως, μπορεί να οδηγήσει το άτομο στην απόκτηση υψηλής συναισθηματικής επίγνωσης. Η εξοικείωση με αυτή τη νέα «γλώσσα», τον κόσμο των συναισθημάτων οδηγεί στην κατανόηση των βαθύτερων κινήτρων που υπάρχουν πίσω από κάθε συμπεριφορά. Αν καταφέρει κάποιος να μάθει αυτό το αλφάβητο, το αλφάβητο των συναισθημάτων, καταφέρνει σιγά σιγά να το αξιοποιήσει και, δειλά δειλά, να φτιάξει τις δικές του συλλαβές, λέξεις, φράσεις. Έτσι, μαγικά σχεδόν, ένας νέος κώδικας επικοινωνίας δημιουργείται και ορθώνεται ως σύμμαχος στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Γιατί είναι ο Συναισθηματικός Αλφαβητισμός απαραίτητη δεξιότητα για έναν γονέα; Κάθε συναισθηματικά εγγράμματος άνθρωπος, ή με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη όπως έχει επικρατήσει, είναι σε θέση να αναγνωρίσει, να κατανοήσει και να διαχειριστεί τα συναισθήματά του. Κατ’ επέκταση, είναι σε θέση να αναγνωρίσει, να κατανοήσει και να βοηθήσει στη λεκτικοποίηση και τη διαχείριση των συναισθημάτων των γύρω του. Όπως είναι φανερό, η παραπάνω δεξιότητα διαδραματίζει κομβικό ρόλο στον τομέα της επικοινωνίας. Ένα παιδί που περιβάλλεται από γονείς- συναισθηματικούς μέντορες, είναι πιθανότερο να εξελιχθεί σε έναν συναισθηματικά εγγράμματο και ισορροπημένο ενήλικα με αντίστοιχες δεξιότητες συναισθηματικής επίγνωσης.
Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Γονικού Συναισθηματικού Αλφαβητισμού (Educational Programme of Parental Emotional Literacy- EPPEL) απευθύνεται στου γονείς εκείνους που ενδιαφέρονται να γνωρίσουν την ιδιαίτερη γλώσσα των συναισθημάτων, να αποκτήσουν ξεχωριστούς κώδικες επικοινωνίας με τα παιδιά τους και μαζί να συνθέσουν νέους γραμματικούς κανόνες, βοηθώντας τα να οδηγηθούν στην συναισθηματική ισορροπία και γαλήνη ως παιδιά και αργότερα ως ενήλικες.
Μια νέα Ομάδα Εκπαίδευσης Γονέων ξεκινά στις 04/03/2017.
Εκπαιδεύτρια-Συντονίστρια: Κλιάνη Σοφία
Πληροφορίες και κρατήσεις θέσεων στα τηλέφωνα 6938625119, 2103428362 και στο [email protected]
* Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Γονικού Συναισθηματικού Αλφαβητισμού (Educational Programme of Parental Emotional Literacy- EPPEL) έχει αναπτύξει η Βασιλική Παππά, MSc, PhD,Συμβουλευτική ψυχολόγος, Πρόεδρος και Επιστημονικά Υπεύθυνη του Πανελληνίου Συνδέσμου Σχολών Γονέων
www.sxolesgonewn.gr www.emotionalintelligence.gr