Διαφημιστικά φυλλάδια, περιοδικά, πινακίδες και γραπτά μηνύματα εξοικειώνουν το παιδί με τον γραπτό λόγο. Πλέον τα παιδιά από το νηπιαγωγείο εξασκούνται σε γραφοκινητικές ασκήσεις, ώστε να είναι καλά προετοιμασμένα για την είσοδό τους στην Α’ Δημοτικού.
Η δεξιότητα της γραφής
Το να μάθει κάποιος να γράφει σωστά πρόκειται για μια αρκετά σύνθετη δεξιότητα. Αρχικά απαιτείται το παιδί να έχει διατηρήσει στη μνήμη του επαρκώς την οπτική αναπαράσταση των γραμμάτων, ενώ παράλληλα να μπορεί να συντονίζει τους μύες των χεριών του καθώς τα μάτια του με τα χέρια του, ώστε να αναπαράγει σωστά τα γράμματα και να τα τοποθετεί κατάλληλα στον χώρο.
Προγραφή απαραίτητη προϋπόθεση της Γραφής
Πριν προχωρήσει ένα παιδί στη δεξιότητα γραφής είναι σημαντικό να έχει εξασκηθεί αρκετά σε προγραφικές ασκήσεις ή αλλιώς ασκήσεις προγραφής. Οι ασκήσεις αυτές περιλαμβάνουν ασκήσεις αντιγραφής απλών σχημάτων όπως είναι οι οριζόντιες και κάθετες γραμμές, οι κύκλοι, τα τετράγωνα τα τρίγωνα, οι σταυροί και οι διαγώνιες γραμμές.
Ασκήσεις προγραφής για το σπίτι
Ο κ. Στέλιος Μαντούδης Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής παρουσιάζει ορισμένες βασικές και εύκολες δραστηριότητες που μπορούν να κάνουν οι γονείς με τα παιδιά τους.
1Σύνδεση δύο σημείων
Σχεδιάστε σε ένα χαρτί δύο στήλες με κουκίδες με απόσταση 15 εκ. μεταξύ τους. Ζητήστε από το παιδί να ενώσει τις κουκίδες που βρίσκονται στην ίδια ευθεία. Για να προσελκύσετε το ενδιαφέρον του και να το βοηθήσετε στον οπτικοκινητικό συντονισμό χρησιμοποιήστε διαφορετικά χρώματα για κάθε ζεύγος.
2Λαβύρινθοι
Σχεδιάστε απλούς λαβύρινθους αρχικά και σταδιακά όλο και πιο σύνθετους. Ενθαρρύνετέ τα να φτάσουν στην άκρη του χωρίς να ακουμπήσουν οι γραμμές τους στα τοιχώματα του λαβυρίνθου. Με αυτή την άσκηση το παιδί εξασκείται στην εναλλαγή των κατευθύνσεων.
3Σπιτάκια με σκεπές
Βοηθάμε τα παιδιά σχεδιάζοντας τη βάση των σπιτιών και τους δίνουμε ένα σημείο από το οποίο θα πρέπει να φτιάξουν δύο λοξές γραμμές, ώστε να σχηματιστούν οι σκεπές των σπιτιών. Στη συνέχεια το αφήνουμε ελεύθερο, ώστε να βάλει τις δικές του πινελιές και να ζωγραφίσει π.χ. την πόρτα, τα παράθυρα κ.α.
4Βαρκούλες με πανιά
Σχεδιάζουμε τη βάση της βάρκας και μια κάθετη γραμμή, ώστε να τα βοηθήσουμε να σχεδιάσουν τα πανιά. Σχήματα από την καθημερινότητα προσελκύουν το ενδιαφέρον των παιδιών και συνδυάζουν τη μάθηση με την διασκέδαση.
5Αντιγραφή κεφαλαίων γραμμάτων
Αφού το παιδί έχει εξασκηθεί στη σχεδίαση απλών γραμμών με εναλλαγή κατευθύνσεων, μπορούμε να συνεχίσουμε με την αντιγραφή κεφαλαίων γραμμάτων που αποτελούνται από οριζόντιες και κάθετες γραμμές (Ε, Ξ, Τ, Π, Η κ.λπ.). Δείχνουμε τη φορά με την οποία σχηματίζονται τα γράμματα, ενώ τονίζουμε ότι πρέπει να ξεκινάμε από ψηλά προς τα χαμηλά. Αρχικά τους δίνουμε ένα μεγεθυμένο γράμμα ως πρότυπο και ευρύχωρες γραμμές για να σχεδιάσουν πάνω σε αυτές τα κεφαλαία γράμματα. Σταδιακά μικραίνουμε τα μεγέθη.
Ενθάρρυνση
Όπως προαναφέρθηκε η διαδικασία της γραφής είναι μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία για αυτό θα πρέπει να είμαστε υπομονετικοί και ενθαρρυντικοί με το παιδί που κάνει τις πρώτες του προσπάθειες. Είναι σημαντικό να μη σβήνουμε αυτά που γράφει το παιδί αν δε τα έχει σχεδιάσει σωστά, αλλά αντιθέτως να τα συζητάμε μαζί του και να κυκλώνουμε τα πιο σωστά. Σκοπός μας είναι το παιδί να χαρεί και βιώσει αυτοπεποίθηση για αυτά που πετυχαίνει.
Παρατηρώ ότι το παιδί μου δυσκολεύεται στα σχέδια και τα γράμματα τι μπορώ να κάνω;
Αν παρά το χρόνο που δώσατε στο παιδάκι σας βλέπετε ότι δυσκολεύεται στη σύλληψη του μολυβιού, τα σχέδια του είναι ανώριμα και δυσκολεύεται με τις προγραφικές ασκήσεις, τότε καλό είναι να το συζητήσετε με τη νηπιαγωγό. Ενδεχομένως, το παιδί να παρουσιάζει αδυναμία σε κάποιες δεξιότητες όπως η λεπτή κινητικότητα, ο οπτικοκινητικός συντονισμός, η οπτική μνήμη κ.α. Αν είναι μεγαλύτερο από 5 ετών, τότε καλό είναι να κάνετε προληπτικά ένα ολοκληρωμένο τεστ για βασικές δεξιότητες που σχετίζονται με τη Σχολική Ετοιμότητα. Πρόκειται για μια Ανιχνευτική Δοκιμασία η οποία ονομάζεται Α Τεστ και εντοπίζει τα δυνατά και τα αδύναμα στοιχεία του παιδιών που πρόκειται να φοιτήσουν στην Ά Δημοτικού. Αν εντοπιστεί δυσκολία σε κάποιον τομέα μπορείτε να παραγγείλετε ένα τετράδιο ασκήσεων το οποίο θα είναι εξατομικευμένο και θα περιλαμβάνει ασκήσεις στους τομείς που χρειάζεται εξάσκηση ανάλογα με τα αποτελέσματά του. Το Α τεστ γίνεται αποκλειστικά από εξουσιοδοτημένους συνεργάτες.