Πρόσφατες έρευνες έχουν αποδείξει ότι το να δίνουμε στα παιδιά αρμοδιότητες από πολύ μικρή ηλικία τα βοηθάμε να έρθουν σε πρώτη επαφή με τις ηθικές αξίες που αφορούν την εργασία, με την έννοια της αυτάρκειας και άλλες σπουδαίες ικανότητες. Τα παιδιά είναι ικανά να διαχειρίζονται πολλά περισσότερα πράγματα απ’ ό,τι πιστεύουμε. Ακόμα και τα νήπια μπορούν να βοηθήσουν κάνοντας αρχικά πολύ μικρές και απλές δουλειές και μόλις γίνουν παιδιά και μετά έφηβοι εξελίσσονται σε ακόμα πιο ικανά άτομα να χειριστούν ακόμα πιο πολλά. Το κλειδί της επιτυχίας είναι να αρχίσουμε αναθέτοντάς τους απλές αποστολές και πιο πολύπλοκες καθώς μεγαλώνουν.
Παρακάτω θα βρείτε την ιδανική λίστα για παιδιά από δύο έως και δεκατριών ετών:
1Νήπια (2-3 ετών)
Καλό είναι να ξεκινήσουμε από νωρίς να βάζουμε τα παιδιά να μας βοηθάνε γιατί έτσι μαθαίνουν και μεγαλώνοντας δεν δημιουργούνται καβγάδες σχετικά με το ποιος πρέπει να κάνει ποια δουλειά μέσα στο σπίτι. Ειδικά τα νήπια βρίσκουν την ιδέα να προσφέρουν βοήθεια στους γονείς ή στα μεγαλύτερα αδέρφια τους ένα από τα πιο συναρπαστικά πράγματα που θα μπορούσαν να τους ζητήσουν. Ο πρωταρχικός τρόπος με τον οποίο μαθαίνουν για τον κόσμο είναι παρακολουθώντας τους άλλους να κάνουν κάτι και μετά αντιγράφοντάς το. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα νήπια χρειάζονται επίβλεψη και καθοδήγηση για να κάνουν οποιαδήποτε απλή δουλειά αλλά μπορούν συνήθως να ολοκληρώσουν μερικές δουλίτσες χωρίς επίβλεψη μόλις μπουν στην προσχολική ηλικία. Τι μπορούν να κάνουν τα παιδιά σ’ αυτή την ηλικία:
-Να μαζέψουν τα παιχνίδια τους
-Να γεμίσουν με κροκέτες το μπολ του κατοικιδίου σας
-Να βάλουν τα ρούχα τους στο καλάθι των απλύτων
-Να ξεσκονίσουν με κάλτσες στα χέρια
-Να στοιβάξουν βιβλία και περιοδικά σε ράφια ή τραπέζι
-Να βοηθήσουν στο στρώσιμο του κρεβατιού
-Να βοηθήσουν στο σφουγγάρισμα κάνοντας μικρά σημεία
2Παιδιά προσχολικής ηλικίας (4-5 ετών)
Τα παιδιά σ’ αυτή την ηλικία συνεχίζουν να νιώθουν την ίδια επιθυμία να βοηθήσουν τους γονείς τους γιατί ακόμη μαθαίνουν μέσω της μίμησης. Επίσης τώρα κάποιες δουλειές μπορούν να τις φέρουν εις πέρας χωρίς επίβλεψη. Συνήθως, λοιπόν, κάνουν ό,τι μέχρι τώρα συν δυο τρεις καινούριες δουλειές στις οποίες έχουν ταλέντο. Ο λόγος γι’ αυτή την αυξανόμενη ανικανότητα που επιδεικνύουν είναι ότι έχουν αρχίσει να τελειοποιούν τις δεξιότητες που είναι απολύτως απαραίτητες για να ολοκληρώνουν δουλειές χωρίς να τους επιβλέπετε. Ο συντονισμός χεριού και ματιού βελτιώνεται καθώς έχουν πια την ικανότητα να ακολουθούν πιο περίπλοκες οδηγίες. Δηλαδή, ενώ στα νήπια χρειάζεται να λέμε λεπτομερώς κάθε βήμα που σχετίζεται με τη δουλειά που τους έχουμε αναθέσει να κάνουν, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας θεωρητικά είναι σε θέση να θυμούνται και να ακολουθούν περισσότερες οδηγίες κάθε φορά. Επιπλέον στην παραπάνω λίστα, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούν να βοηθήσουν στα εξής:
-Να φτιάξουν το κρεβάτι τους
-Να καθαρίσουν το τραπέζι της κουζίνας
-Να μαζεύουν ψίχουλα με το σκουπάκι χειρός
-Να ποτίζουν τα λουλούδια
-Να τακτοποιήσουν τα καθαρά μαχαιροπίρουνα
-Να πλύνουν τα πλαστικά πιάτα με επίβλεψη
-Να βοηθήσουν το μεγαλύτερο αδερφάκι τους να στρώσει τραπέζι
-Να κουβαλήσουν τις ελαφριές σακούλες από το σουπερμάρκετ
-Να ξεχωρίσουν τα λευκά ρούχα από τα πολύχρωμα πριν το πλύσιμο
-Να ταιριάξουν τις κάλτσες
-Να ξεσκονίσουν με ένα πανί
-Να βάλουν τροφή στο κατοικίδιο με επίβλεψη
3Παιδιά πρώτης σχολικής ηλικίας (6-9 ετών)
Σ’ αυτή την ηλικία τα παιδιά είναι σε θέση να αναλάβουν περισσότερα πράγματα χωρίς μάλιστα την επίβλεψη των γονιών τους. Βέβαια οι γονείς θα έρθουν περισσότερες φορές αντιμέτωποι με μικρές εξεγέρσεις ενάντια στην ιδέα των δουλειών, αφού τα παιδιά αυτού του ηλικιακού γκρουπ μαθαίνουν πώς να είναι πιο ανεξάρτητα. Οπλιστείτε με υπομονή και δώστε τους να καταλάβουν ότι ακόμα και σ’ αυτή τη φάση της ζωής τους χρειάζεστε τη βοήθειά τους στο σπίτι. Τι άλλο μπορούν να κάνουν τα παιδιά της πρώτης σχολικής ηλικίας;
-Να σκουπίσουν
-Να βάζουν το σνακ τους σε ταπεράκι ή σακουλάκι
-Να τακτοποιούν το δωμάτιό τους με ελάχιστη επίβλεψη
-Να βοηθούν στην προετοιμασία του γεύματος
-Να φτιάξουν μόνα τους το πρωινό και το σνακ τους
-Να καθαρίσουν το τραπέζι μετά το γεύμα
-Να πάνε το κατοικίδιο βόλτα με επίβλεψη
-Να κρίνουν αν τα ρούχα τους είναι άπλυτα
-Να σφουγγαρίζουν
4Παιδιά σχολικής ηλικίας (10-13 ετών)
Οι προέφηβοι μπορούν πλέον να κάνουν πολλές δουλειές μόνοι τους χωρίς υπενθύμιση. Σ’ αυτή την ηλικία δεν είναι λίγες οι οικογένειες που αποφασίζουν να δημιουργήσουν ένα καθηκοντολόγιο για τα παιδιά τους. Έτσι ο καθένας γνωρίζει τι πρέπει να κάνει και στο τέλος της ημέρας βλέπουν όλοι ότι ο καθένας έκανε τη δουλειά που είχε αναλάβει. Αυτός ο τρόπος διδάσκει στα παιδιά να μαθαίνουν να είναι αυτάρκη και υπεύθυνα για τον εαυτό τους όταν κανείς δεν τους επιβλέπει. Τα παιδιά, λοιπόν, μεταξύ 10 και 13 ετών πρέπει να μπορούν να κάνουν τα παρακάτω:
-Να πλένουν τα πιάτα ή να τα βάζουν στο πλυντήριο πιάτων
-Να πλένουν το αυτοκίνητο με βοήθεια
-Να ετοιμάζουν εύκολα γεύματα χωρίς ιδιαίτερη βοήθεια
-Να πηγαίνουν τα σκουπίδια στον κάδο
-Να φροντίζουν τα μικρότερα αδέρφια τους με την επίβλεψη των γονιών τους
