Χθες, καθώς τακτοποιούσαμε με τα παιδιά την τάξη, ένας γονιός-παρατηρητής του μαθήματος προσφέρθηκε να βοηθήσει μαζεύοντας από το πάτωμα ένα κουτί με παζλ και ρωτώντας με «που να το βάλω αυτό;». Της απάντησα να το αφήσει εκεί που το βρήκε, γιατί τα παιδιά ξέρουν που μπαίνει.
Έχω μιλήσει πολλές φορές στους γονείς ώστε να αφήνουν τα παιδιά να αναλαμβάνουν κάποιες ευθύνες, αλλά οι περισσότεροι γονείς δυσκολεύονται. Κυρίως επειδή οι ίδιοι μεγάλωσαν ως υπεύθυνα άτομα, προσπαθούν να μην δυσκολεύουν τα παιδιά του (όπως δυσκολεύτηκαν οι ίδιοι) και να αναλαμβάνουν οι ίδιοι όλες τις ευθύνες.
Εκείνη τη στιγμή προσέξαμε ένα από τα αγόρια της τάξης, που μάζευε τα αυτοκινητάκια και τα τοποθετούσε στο κουτί που μπαίνουν. Όταν τελείωσε φάνηκε να δυσκολεύεται να σηκώσει το κουτί για να το βάλει στη θέση του. Αμέσως ζήτησε βοήθεια από έναν συμμαθητή του, το σήκωσαν μαζί και το πήγαν εκεί που έμπαινε.
Ταυτόχρονα, ένα κορίτσι (η κόρη του γονιού-παρατηρητή του μαθήματος) ρώτησε τα παιδιά που μπαίνει ένα συγκεκριμένο παιχνίδι και εκείνα της έδειξαν το πορτοκαλί κουτί.
Δεν έχω πει ποτέ στα παιδιά ότι το να μαζεύουν τα πράγματα είναι δική τους δουλειά. Ξεκίνησα κάνοντάς το μόνος μου και έβλεπα ότι προσφέρονται να βοηθήσουν. Έτσι σιγά σιγά και μέσα από συζήτηση καταλάβαμε ότι οι δουλειές τελειώνουν πιο γρήγορα όταν όλοι συμμετέχουμε και έχουμε περισσότερη ώρα για παιχνίδι. Το αποτέλεσμα; Οι μαθητές μου ανέλαβαν ευθύνες από μόνοι τους, χωρίς να τους το ζητήσει κανείς και κάτω από καμία πίεση, με στόχο το κοινό καλό.
Όταν αναλαμβάνουμε μια ευθύνη το κάνουμε πρώτον γιατί χρειάζεται κάτι να γίνει και δεύτερον γιατί μπορούμε να το κάνουμε. Έτσι και τα παιδιά. Καταλαβαίνουν πότε χρειάζεται να γίνει κάτι και ο καθένας αναλαμβάνει αυτό που μπορεί.
Όταν εμείς τα αναγκάζουμε και τα απειλούμε ώστε να κάνουν αυτό που θέλουμε, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να τους κλέψουμε την δυνατότητα να αναλάβουν από μόνοι τους ευθύνες. Αυτή είναι και η διαφορά ανάμεσα σε μια πράξη υπακοής και μια πράξη ελεύθερης βούλησης.
Μετάφραση : babyradio – Θωμαΐδου Ευθυμία – Ζωή
