Νέες ανακαλύψεις και μέθοδοι έχουν καταφέρει να χαρίσουν σε ζευγάρια, που χρόνια προσπαθούσαν χωρίς επιτυχία, τη δυνατότητα να γίνουν γονείς. Ο γυναικολόγος κ. Πάντος Κωνσταντίνος εξηγεί ποιες είναι αυτές οι εξελίξεις που έχουν οδηγήσει σχεδόν σε μία στις δύο γυναίκες που καταφεύγουν στη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης το δώρο της μητρότητας.
Είναι πολύ δύσκολο, πλέον, ένα ζευγάρι που θέλει να κάνει παιδί και έχει σύμμαχο έναν καλό γιατρό να μην τα καταφέρει. Η επιστήμη έχει κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια σε αυτόν τον τομέα και συνεχώς μας εκπλήσσει με τις νέες της ανακαλύψεις. Τα ποσοστά επιτυχίας κλινική μας είναι τέτοια που σχεδόν μία στις δυο γυναίκες που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδάκι μένουν έγκυες. Η εξωσωματική γονιμοποίηση εφαρμόζεται τα τελευταία 32 χρόνια και χάρη σε αυτήν έχουν γεννηθεί 2.500.000 παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι πλέον πιο εύκολη, πιο προσιτή και η γυναίκα παίρνει πολύ λιγότερα φάρμακα. Η κοινωνία ξεπέρασε κατά πολύ τις «αγκυλώσεις» του παρελθόντος σχετικά με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και έτσι τη χαρά του να μπορεί να γίνει κάποιος γονιός την μοιράζονται περισσότεροι. Στην Ελλάδα άλλωστε εφαρμόζουμε πρωτοπόρες μεθόδους, όπως η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση, ακόμα και σε ζευγάρια που δεν είναι γόνιμα. Ας τα δούμε όμως όλα αναλυτικά.
Ποια τα στάδια της εξωσωματικής;
Η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελείται από ορισμένα στάδια, τα οποία ορίζονται ως εξής:
– Πριν ξεκινήσει η όλη διαδικασία, το ζευγάρι θα υποβληθεί σε ορισμένες απαραίτητες ιατρικές και αιματολογικές εξετάσεις, που σκοπό έχουν να αυξήσουν όσο το δυνατό περισσότερο την επιτυχή εφαρμογή της μεθόδου.
– Από τον άνδρα, αυτό που χρειάζεται είναι το σπέρμα. Η γυναίκα, μετά την ωοθηκική διέγερση, την οποία προκαλούν τα φάρμακα, υποβάλλεται σε διακολπική λήψη ωαρίων. Ακολουθούν η γονιμοποίηση των ωαρίων με το σπέρμα του συζύγου και τέλος η τοποθέτηση των γονιμοποιημένων ωαρίων στη μήτρα.
– Η εμβρυομεταφορά γίνεται συνήθως την 2η ή την 3η μέρα μετά τη γονιμοποίηση αλλά μπορεί και να καθυστερήσει μέχρι την 6η μέρα, μέχρι δηλαδή τα γονιμοποιημένα ωάρια να αναπτυχθούν στο στάδιο της βλαστοκύστης. Στην περίπτωση αυτή το έμβρυο εμφυτεύεται πιο εύκολα και έχουμε καλύτερο ποσοστό εμφύτευσης αυτού του εμβρύου.
– Σκόπιμο είναι να μεταφερθούν όσο το δυνατό λιγότερα σε αριθμό έμβρυα, χωρίς όμως να μειωθεί η πιθανότητα επιτυχίας της μεθόδου. Αυτό γίνεται για να αποφευχθούν, όσο το δυνατόν, οι πολύδυμες κυήσεις με τις πιθανές μαιευτικές και περιγεννητικές επιπλοκές που αυτές ενέχουν, αλλά και το συναισθηματικό, οικονομικό και οικογενειακό κόστος που επιφέρουν. Στην περίπτωση που υπάρχουν υπεράριθμα έμβρυα, αυτά μπορούν να διατηρηθούν στην κατάψυξη για τυχόν μελλοντική χρήση από το ζευγάρι. Με τον τρόπο αυτό προσδοκάται η αύξηση του ποσοστού κυήσεων από ένα και μόνο θεραπευτικό κύκλο, αφού δίνει τη δυνατότητα στη γυναίκα να κάνει επανειλημμένες εμβρυομεταφορές, με το λιγότερο δυνατό οικονομικό και συναισθηματικό κόστος και ιατροφαρμακευτική παρέμβαση!
– Κάποια γυναίκα που κάνει προσπάθεια μπορεί να βγάλει και 10-15 ωάρια, από τα οποία να γονιμοποιηθούν 10-12. Δεν τα τοποθετούμε όλα. Τα επιπλέον έμβρυα τα τοποθετούμε στην κατάψυξη, και παραμένουν συντηρημένα σε υγρό άζωτο, μέχρι το ζευγάρι να τα χρειαστεί. Αυτό μπορεί να συμβεί σε δυο περιπτώσεις: Είτε α) εάν δεν επιτύχει η προσπάθεια, οπότε να μην επαναληφθεί η ωοληψία, είτε β) εάν η γυναίκα θελήσει να αποκτήσει δεύτερο παιδί, μετά από κάποια χρόνια.
– Τα έμβρυα μπορούν να παραμείνουν στην κατάψυξη για δεκαετίες. Με το νέο νόμο, όμως, μετά το 2005 ορίζονται ως ανώτατο όριο τα πέντε χρόνια που μπορούν να επεκταθούν και για άλλα πέντε χρόνια, με σύμφωνη γνώμη του ζευγαριού. Στο δικό μας κέντρο είχαμε πέρυσι μια γυναίκα, η οποία απέκτησε διδυμάκια, με έμβρυα που ήταν έντεκα χρόνια στην κατάψυξη. Γέννησε ουσιαστικά τα δίδυμα αδερφάκια του πρώτου της παιδιού, μετά από διάστημα έντεκα ετών.
Κωνσταντίνος Πάντος, MD, PhD, Γυναικολόγος Αναπαραγωγής – Εξωσωματική Γονιμοποίηση, Διευθυντής του Κέντρου Ανθρώπινης Αναπαραγωγής, Κλινική «Γένεσις Αθηνών», www.genesisathens.gr
