Η οικογένεια ως ανθρώπινη ανάγκη!
Για το babyradio: Κεσούδη Ελένη – Κοινωνική Λειτουργός – Σύμβουλος Πρόληψης ICRC/AODA
Κατά το τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα αναπτύχθηκε μεγάλη συζήτηση για τον ορισμό της οικογένειας. Αυτό συνέβη επειδή διάφορες μορφές συμβίωσης, άγνωστες και συχνά απορριπτέες από το ευρύ κοινωνικό σύνολο, δεδομένου ότι δεν έχουν την αποδοχή του, έκαναν την εμφάνισή τους διεκδικώντας τον τίτλο και φυσικά τη νομική κατοχύρωση της μέχρι τώρα γνωστής οικογένειας.
Στην απλούστερη μορφή της η οικογένεια είναι η βιολογική-κοινωνική-ψυχολογική ομάδα που αποτελείται από τους δυο γονείς με τα ανήλικα παιδιά τους, ασχέτως αν είναι βιολογικά δικά τους ή υιοθετημένα. Η οικογένεια αυτή των δυο γενεών ονομάζεται «πυρηνική» και χαρακτηρίζεται ως άμεση και απλή.
Η οικογένεια αποτελεί ένα ανθρωπολογικό φαινόμενο. Οι άνθρωποι παντού και πάντα είχαν οικογένεια ανεξάρτητα από τον βαθμό πολιτισμού ή εξέλιξης. Από κοινωνιολογικής άποψης ο θεσμός της οικογένειας έχει λειτουργίες με τις οποίες προωθείται η ικανοποίηση στόχων τόσο σημαντικών για τα άτομα και το σύνολο του, ώστε ο θεσμός να εμφανίζεται με παραλλαγές σε όλες τις εποχές και σ όλες τις κοινωνίες. Αυτή η καθολικότητα του θεσμού συνίσταται στο γεγονός της ύπαρξης ενός σταθερού πλέγματος σχέσεων μεταξύ κοινωνικά προσδιορισμένων ρόλων του συζύγου και πατέρα, της συζύγου και μητέρας και του παιδιού τους.
Η θεμελίωση της οικογένειας σε όλο σχεδόν τον κόσμο παίρνει ένα δημόσιο και εορταστικό χαρακτήρα είτε ως θρησκευτική τελετή είτε ως πολιτική. Η τελετή του γάμου επικυρώνει τυπικά, νομικά και κοινωνικά τη συμβίωση του άνδρα και της γυναίκας, οικογένεια όμως έχουμε μόνο με τη γέννηση παιδιού ή παιδιών.
Ο ΟΗΕ αναφέρει σχετικά με το έτος Οικογένειας (1994): « Παρά τις πολλές αλλαγές στην κοινωνία που αλλοίωσαν το ρόλο και τις λειτουργίες της οικογένειας, αυτή συνεχίζει να παρέχει το φυσικό πλαίσιο για την συναισθηματική, οικονομική και υλική υποστήριξη που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη των μελών της, ιδιαίτερα των βρεφών και των παιδιών. Η οικογένεια παραμένει ένα ζωτικό μέσον διατήρησης και μεταβίβασης και πολιτιστικών αξιών.
Οποιαδήποτε ψυχολογική θεωρία κι αν δεχτούμε, ο ρόλος της οικογένειας είναι και παραμένει θεμελιώδης στην τελική σφραγίδα της προσωπικότητας του κάθε ατόμου.
Ίσως καμιά άλλη ομάδα δεν δένεται συναισθηματικά σε τέτοιο βαθμό όσο η ομάδα-οικογένεια. Ένα πλήθος παραγόντων συμβάλλει στη σύνδεση αυτή: δεσμοί αίματος, ψυχικοί δεσμοί, συμφέροντα. Το αίσθημα του «ανήκειν»,το οποίο έχει απόλυτη ανάγκη ο άνθρωπος, το συναντάμε πρωτίστως και κυρίως στην οικογένεια. Όλα αυτά συνεπάγονται μια ξεχωριστή συναισθηματική φόρτιση μεταξύ των μελών της. Αυτός είναι ο λόγος του μεγάλου ψυχικού πόνου που αισθάνεται κανείς όταν έρχεται σε σύγκρουση με τα υπόλοιπα μέλη.
Εκτός των άλλων λειτουργιών που επιτελεί, η οικογένεια είναι μια μικρή πολιτισμική μονάδα, ένα εργαστήρι πολιτισμού, αφού μεταβιβάζει τα πολιτιστικά στοιχεία από μια γενιά στην άλλη και τα μέλη της αποτελούν κύτταρα του πολιτισμού. Είναι η σπουδαιότερη βάση της κοινωνικής δομής, που ως όργανο μεταβιβάζει και μεταλαμπαδεύει τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα ήθη, και τα έθιμα, την πολιτιστική παράδοση, καθώς και τον ιδεολογικό περίγυρο της κοινωνίας στη νέα γενιά.
Κεσούδη Ελένη – babyradio.gr
