Η μαγική μυρωδιά της αγάπης

Η επαφή με το μωρό μας περνάει μέσα από τη «χημεία»

Μια ομάδα με επικεφαλής τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου του Κόμπε, Μάμικο Όζακι (Τμήμα Βιολογίας, Πτυχιακή Σχολή Επιστημών), έγινε η πρώτη που εντόπισε το χημικό μείγμα των οσμών που παράγεται από το κεφαλάκι των νεογέννητων μωρών. Τα αποτελέσματα έφεραν περισσότερο φως στην σημασία που έχει η οσφρητική διαδικασία ως προς την αναγνώριση των νεογέννητων από τις μητέρες και τους συγγενείς των μωρών. Επίσης, ανέπτυξαν μια μη επεμβατική και χωρίς στρες μέθοδο δειγματοληψίας αυτού του καταλόγου οσμών από τα κεφάλια των μωρών.

Η ερευνητική ομάδα απαρτίζεται από καθηγητές και ερευνητές από τέσσερα πανεπιστήμια. Η μελέτη εξέτασε τόσο τις χημικές όσο και τις ψυχολογικές πτυχές των μυρωδιών των κεφαλών των μωρών και πώς αυτές παρέχουν έναν σημαντικό τρόπο για τα νεογέννητα να προσελκύσουν την προσοχή των φροντιστών. Η έρευνα σχετικά με αυτές τις οσμές μπορεί ευτυχώς να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη ζητημάτων, όπως η παραμέληση των παιδιών και οι διαταραχές της προσκόλλησης.

Ο ρόλος της οσφρητικής πληροφορίας στη διαμόρφωση συνδέσεων μεταξύ ανθρώπων δεν είναι αρκετά κατανοητός. Παρόλο που έχουν γίνει μελέτες για τη σημασία των οσφρητικών παραγόντων στον σχηματισμό και την ανάπτυξη σχέσεων μητέρας-βρέφους, έχουν γίνει πολύ λίγες έρευνες για να αναλυθούν και να προσδιοριστούν τα βασικά χημικά συστατικά τέτοιων διαδικασιών.

Ο κύριος στόχος αυτής της μελέτης ήταν να κατανοήσουμε περισσότερα σχετικά με την οσμή που παράγουν τα νεογέννητα μωρά, γεγονός που μπορεί να διευκολύνει τη φροντίδα των παιδιών. Διεξήχθησαν οι ακόλουθες έρευνες:

1Χημική ανάλυση μυρωδιών κεφαλής νεογνών και μυρωδιά αμνιακού υγρού

Δείγματα οσμής κεφαλής λήφθηκαν από 5 μωρά που γεννήθηκαν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Hamamatsu. Χρησιμοποιήθηκε μια μέθοδος χωρίς στρες με σφαιρίδια μονοσκληρικού για την παγίδευση των οσμών. Οι χάντρες τυλίχτηκαν μέσα σε ένα πώμα σε σχήμα καπακιού και στη συνέχεια τοποθετήθηκαν στο κεφαλάκι των μωρών. Τα μωρά ήταν με τις μητέρες τους κατά τη διάρκεια της περιόδου δειγματοληψίας 20 λεπτών και δεν έδειξαν σημάδια δυσφορίας. Δύο δείγματα από την οσμή των αμνιακών υγρών των μητέρων λήφθηκαν επίσης με εναιώρηση σφαιριδίων μονοσκληρικού στο άνω μέρος της γυάλινης φιάλης που περιέχει το υγρό.

Στην ανάλυση GCxGC-MS ταυτοποιήθηκαν τριάντα επτά πτητικά συστατικά οσμής για όλα τα δείγματα οσμών (πέντε κεφαλές μωρών και δύο δείγματα αμνιακού υγρού).

2Χημικές ομοιότητες και αποκλίσεις στις οσμές

Οι αλδεΰδες, τα οξείδια του άνθρακα και οι υδρογονάνθρακες ήταν μεταξύ των 37 πτητικών συστατικών οσμών που εντοπίστηκαν στα δείγματα της κεφαλής των μωρών και των δειγμάτων αμνιακού υγρού. Τα περιεχόμενα της σύνθεσης αυτών των οσμών υπολογίστηκαν και τα πρότυπα για όλα τα δείγματα συγκρίθηκαν.

Ανακαλύφθηκε ότι τα δείγματα οσμών από το κεφάλι των μωρών είναι πιο διακριτά μεταξύ τους από εκείνα που λαμβάνονται από το αμνιακό υγρό. Επιπλέον, τα προφίλ οσμών των μωρών 1 και 2, που συλλέχθηκαν μέσα σε μια ώρα μετά τη γέννηση, φαίνονταν λιγότερο ομοιόμορφα μεταξύ τους από εκείνα των μωρών 3, 4 και 5, τα οποία συλλέχθηκαν 2 έως 3 ημέρες μετά τη γέννηση. Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ένα μωρό μπορεί να εκφράσει έντονα την ατομικότητά του μέσω της οσμής αμέσως μετά τη γέννηση σε σύγκριση με λίγες μέρες αργότερα.

3Ομοιότητες και παραλλαγές στην αισθητηριακή αναγνώριση των οσμών

Συνολικά 62 μαθητές του Πανεπιστημίου Kobe ηλικίας 18-24 ετών (31 γυναίκες και 31 άντρες) κλήθηκαν να μυρίσουν ένα από τα τρία δείγματα. Τα δείγματα ήταν τεχνητά μείγματα οσμών με βάση τα δείγματα της κεφαλής του μωρού και των δειγμάτων αμνιακού υγρού που ελήφθησαν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Hamamatsu. Δεκαπέντε λεπτά αργότερα τους ζητήθηκε να προσδιορίσουν ποιο από τα τέσσερα δοκιμαστικά δείγματα (τρία τεχνητά μίγματα οσμών και ο διαλύτης ελέγχου) ήταν πανομοιότυπο με την οσμή που είχαν μυρίσει προηγουμένως. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν επίσης να αξιολογήσουν το επίπεδο εμπιστοσύνης στην απόφασή τους. Αυτά ήταν τυφλά πειράματα: οι συμμετέχοντες δεν γνώριζαν τον τύπο και την προέλευση των δειγμάτων.

Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι συμμετέχοντες ήταν σε θέση να διακρίνουν τα δείγματα οσμών. Όταν η στοχευμένη οσμή ήταν ένα από τα μείγματα που βασίζονταν στην οσμή των κεφαλών των μωρών, το ποσοστό αναγνώρισης ήταν πάνω από 70% για όλους τους συμμετέχοντες. Ωστόσο, ο ρυθμός ταυτοποίησης της οσμής του αμνιακού υγρού ήταν χαμηλότερος από εκείνον (55%) και υπήρξε επίσης διαφορά στο ποσοστό ταυτοποίησης μεταξύ γυναικών (73%) και ανδρών (36%).

Περαιτέρω ανάπτυξη:

Η χημική ανάλυση και η οσφρητική αναγνώριση των οσμών της κεφαλής των μωρών σε αυτή τη μελέτη είναι δυνητικά σημαντική συμβολή στην κατανόηση του σχηματισμού δεσμών μητέρων-βρεφών και της πρώιμης μη λεκτικής επικοινωνίας.

Αυτή η έρευνα θα μπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω με την ανάλυση δειγμάτων από μεγαλύτερο αριθμό κεφαλών μωρών. Επιπλέον, μπορεί να αξίζει να διερευνηθούν και άλλοι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα αναγνώρισης οσμών των ενηλίκων, όπως η οικογενειακή κατάσταση ή η εμπειρία φροντίδας των παιδιών από τους συμμετέχοντες.

Το επιστημονικό τεύχος για τη μελέτη αυτή δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στα αγγλικά στο διαδικτυακό περιοδικό Scientific Reports.