Η Συναισθηματική Υγεία των παιδιών μας μπορεί να επιτευχθεί με τη βοήθεια μας.
Με μόλις 3 απλές συμβουλές η κα. Μαντζαρίδου Πηνελόπη, Κλινική Ψυχολόγος- Msc των κέντρων Ενσυναίσθηση, μας δίνει τροφή για να σκεφτούμε και να δουλεύουμε κάποια κομμάτια του χαρακτήρα μας και της συμπεριφοράς μας έτσι ώστε να προσπαθήσουμε να διασφαλίσουμε την ψυχική υγεία των παιδιών μας.
Αν νιώθετε ότι έχετε κάνει πολλά λάθη σαν γονείς, μήν σας παίρνει απο κάτω…γιατί η αλήθεια είναι οτι δεν είστε οι μόνοι, όλοι είναι κάπως έτσι!
Μεταξύ μας, το να μεγαλώνεις παιδιά δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά. Μάλιστα, για τους περισσότερους απο εμάς, ο ερχομός και η ανατροφή ενός παιδιού σημαίνει να αντιμετωπίσουμε τους δικούς μας φόβους, αλλά και τα ίδια μας τα ελαττώματα, γιατί κανένας δεν εκτίθεται περισσότερο σε αυτά απο τα ίδια μας τα παιδιά.
Κατα συνέπεια, όλα αυτά τα ύπουλα, κρυμμένα ψεγάδια του χαρακτήρα μας, οι κακές μας συμπεριφορές και συνήθειες είναι πιθανό να μεταφερθούν αυτόματα στο παιδί, εκτός και αν κάνουμε κάτι γι’αυτό. Όλα αυτά έχουν τις ρίζες στους στην παιδική ηλικία. Για παράδειγμα, αν κάποιος μεγάλωσε με επικριτικούς γονείς, που έμμεσα ή άμεσα «ακύρωναν» τα συναισθήματα του και τις επιλογές του, τότε αυτός ο άνθρωπος είναι πιθανό να πράξει το ίδιο-υποσυνείδητα- στο δικό του παιδί. Αυτό έμαθε, αυτόν τον τρόπο γνωρίζει για να δείξει και στο δικό του παιδί τί σημαίνει σωστή συμπεριφορά. Άλλωστε αυτό δεν θέλουμε όλοι οι γονείς; Ένα παιδί που να φέρεται «σωστά». Ένα παιδί ήρεμο, χαρούμενο και συνεργάσιμο.
Φαίνεται λοιπόν πως συμπεριφορά και συναίσθημα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα. Στην πραγματικότητα, αυτό που συμβαίνει είναι οτι η συμπεριφορά του ανθρώπου και ιδιαιτέρως του παιδιού καθορίζεται απο τα συναισθήματα του. Επομένως, ο καλύτερος τρόπος να μάθουμε στα παιδιά μας να συμπεριφέρονται σωστά είναι να τα βοηθήσουμε να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους.
Εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί, βέβαια, κανείς «Και πώς θα το κάνω αυτό; Εύκολο στα λόγια, δύσκολο στην πράξη, γιατί τη συμπεριφορά την βλέπω, τα συναισθήματα, όμως,πολλές φορές δεν τα καταλαβαίνω και δεν μπορώ να τα μαντέψω».
Χοντρικά, τρία πράγματα είναι καλό να έχει ο γονιός στο μυαλό του σαν στόχους.
- Το παιδί πρέπει να νιώθει μέλος της οικογένειας, να μην είναι απομονωμένο. Να ξέρει οτι δεν είναι μόνο του και να ζητά βοήθεια οταν την χρειάζεται.
- Το παιδί πρέπει να ξέρει οτι οτιδήποτε και να αισθάνεται, αυτό είναι αποδεκτό. Θα λογοδοτήσει για μια ενδεχόμενη αρνητική συμπεριφορά, ποτέ όμως για τα συναισθήματα του.
- Το παιδί πρέπει να είναι σε θέση να προσπαθεί να εκφράσει τα συναισθήματα του, να τα επεξεργάζεται και να συζητά γι’αυτά.
Τα παιδιά που τείνουν να καταφέρουν τα παραπάνω , είναι υγιή συναισθηματικά. Δεν χρειάζεται να τα καταφέρνουν πάντα τέλεια, αλλά σε ικανοποιητικό βαθμό τις περισσότερες φορές.
Φράσεις που χρησιμοποιούμε συνήθως | Τι μπορούμε να λέμε εναλλακτικά |
Σταμάτα να κλαις! | Γιατί κλαίς; |
Αρκετά! Δεν μπορώ άλλο μαζί σου! | Ας κάνουμε ένα διάλλειμα για να ηρεμήσουμε και οι δύο. |
Για πρόσεχε το ύφος σου! | Ακούγεσαι νευριασμένη/ος ή αναστατωμένη/ος. Έχω δίκιο; |
Πρέπει να σκέφτεσαι προτού κάνεις κάτι, γιατί είδες τι έγινε! | Έκανες κάποιο λάθος, ας το σκεφτούμε μαζί και να το συζητήσουμε. |
Δεν χρειάζεται να αγχώνεσαι για τίποτα. | Όλοι αγχώνονται. Δεν πειράζει. |
Μην φωνάζεις! | Εντάξει, βγάλτο απο μέσα σου και μετά θα μιλήσουμε ήρεμα. |
Τα συναισθήματα των παιδιών είναι έντονα, πολλές φορές γίνονται «εκρήξεις» και εκείνη την στιγμή ο γονιός δυσκολεύεται να διαχειριστεί τα δικά του συναισθήματα, πόσο μάλλον του παιδιού. Κανένας φυσικά δεν έχει σκοπό συνειδητά να κάνει το παιδί του να ντραπεί για τα συναισθήματα του. Μερικές φορές όμως αυτό συμβαίνει κατα λάθος. Φυσικά το πιθανότερο είναι οτι τα παιδιά έχουν ακούσει όλες τις φράσεις της πρώτης στήλης πολλές φορές. Μην άγχεστε! Αυτό δεν σημαίνει οτι έχουν στιγματιστεί/ τραυματιστεί/ πληγωθεί ανεπανόρθωτα.
Αυτό που πρέπει να αποφύγουμε είναινα λάμβάνει το παιδί καθημερινά το μήνυμα οτι :
«Τα συναισθήματα σου είναι υπερβολικά και δεν με ενδιαφέρουν»
«Αυτό που νιώθεις είναι λάθος»
«Πρέπει να λύσεις μόνη/ος σου το πρόβλημα σου και μην ζητάς βοήθεια απο μένα»
«Δεν με νοιάζει τι νιώθεις, με νοιάζει τι κάνεις»
Ακόμη κι αν κάποιος αναγνωρίζει τον εαυτό του στα παραπάνω, δεν είναι ποτέ αργά να δοκιμάσει εναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης του παιδιού ή ακόμη και να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό.
Μαντζαρίδου Πηνελόπη, Κλινική Ψυχολόγος Msc κέντρων Ενσυναίσθηση
Δημητρίου Υψηλάντου 8, Ελληνικό
Τηλ.:2109629870
www.ensunaisthisi.gr
Βενιζέλου 45, Σέρρες
25ης Σεπτεμβρίου 12, Ηράκλεια
Τηλ. Κέντρο: 2321046142
www.logotherapeia-serres.gr
Επιστημονικά Υπεύθυνη: Καπιώτου Κων. Αναστασία, Λογοθεραπεύτρια