Πολλές φορές ακούμε γονείς που χαρακτηρίζουν το παιδί τους ως «δύσκολο παιδί». Υπάρχουν τελικά «εύκολα και δύσκολα παιδιά»; Υπάρχουν παιδιά που «βασανίζουν» με τη συμπεριφορά τους;
Πριν απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει να έχουμε πάντα μέσα στο μυαλό μας ότι το παιδί και οι γονείς είναι δυο πόλοι που βρίσκονται σε συνεχή αλληλεπίδραση και η μια πλευρά διαμορφώνει και επιδρά στη συμπεριφορά της άλλης αμφίδρομα.
Έρευνες έχουν δείξει πως από πολύ μικρή ηλικία (πριν τα 2 πρώτα έτη ζωής), ως ιδιοσυγκρασία , το παιδί έχει δείξει τα πρώτα «σημάδια» στη συμπεριφορά και στο χαρακτήρα του ώστε να χαρακτηριστεί ως «δύσκολο ή εύκολο παιδί».
Μπορούμε να συνοψίσουμε τα χαρακτηριστικά τους ως εξής:
Το «δύσκολο παιδί» περιγράφεται ως ένα παιδί με πολύ έντονες και ακραίες αντιδράσεις τόσο όταν θυμώνει ( κλαίει με λυγμούς, χτυπάει, φωνάζει) όσο και όταν είναι χαρούμενο ( τρέχει ,γίνεται κινητικό, γελάει πολύ φωναχτά).
Είναι το παιδί που δεν προσαρμόζεται εύκολα σε καινούργια πρόσωπα και καταστάσεις . Χρειάζεται χρόνο για να ανταποκριθεί, να εμπιστευθεί και να ενσωματωθεί σε ένα νέο περιβάλλον, σχολικό ή κοινωνικό. Γίνεται καχύποπτο σε σημείο να αποσύρεται και να απομακρύνεται εντελώς. Τέλος στο κομμάτι των βασικών βιολογικών αναγκών ( τροφή, ύπνος, τουαλέτα) δύσκολα αποκτά μια περιοδικότητα και κανονικότητα στα ωράρια και στη λειτουργία του.
Το «εύκολο παιδί» φαίνεται να είναι εύκολο στη φροντίδα του και κυρίως στην επαφή. Συνδέεται τόσο συναισθηματικά όσο και στη βλεμματική επαφή με τη μητέρα του, προκαλώντας της μόνο θετική ανταπόκριση και ικανοποίηση.
Άρα στην 1η περίπτωση ακολουθεί ο πανικός και η απογοήτευση και στη 2ηεπαναπαυόμαστε; Αυτό που πρέπει να τονιστεί και να έχουμε πάντα μέσα στο μυαλό μας είναι πως τα ιδιοσυγκρασιακά αυτά στοιχεία ( θετικά ή αρνητικά ) κάτω από τις αντίστοιχες ομαλές ή μη γονεικές περιβαλλοντικές συνθήκες εκδηλώνονται στο έπακρο ή απαλείφονται σταδιακά. Δηλαδή μέσα σε ένα θετικό γονεικό περιβάλλον , με καλή διάθεση ,ψυχραιμία, χιούμορ και κατανόηση των ιδιαίτερων «δύσκολων» στοιχείων το παιδί θα αναδύει σιγά σιγά και τα πιο υγιή θετικά του στοιχεία ενώ σε ένα αρνητικό περιβάλλον όπου ο θυμός, η κριτική διάθεση και η απόγνωση των γονέων θα επικρατεί , η όποια θετική στάση του παιδιού μπορεί να διαστρεβλωθεί.
Στο χέρι μας λοιπόν είναι να δώσουμε κυρίως τη συναισθηματική βάση ώστε να ξεπεραστούν οι όποιες αναπτυξιακές δυσκολίες και συναισθηματικά εμπόδια των παιδιών μας.
Πολλές φορές ακούμε γονείς που χαρακτηρίζουν το παιδί τους ως «δύσκολο παιδί». Υπάρχουν τελικά «εύκολα και δύσκολα παιδιά»; Υπάρχουν παιδιά που «βασανίζουν» με τη συμπεριφορά τους;
Πριν απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει να έχουμε πάντα μέσα στο μυαλό μας ότι το παιδί και οι γονείς είναι δυο πόλοι που βρίσκονται σε συνεχή αλληλεπίδραση και η μια πλευρά διαμορφώνει και επιδρά στη συμπεριφορά της άλλης αμφίδρομα.
Έρευνες έχουν δείξει πως από πολύ μικρή ηλικία (πριν τα 2 πρώτα έτη ζωής), ως ιδιοσυγκρασία , το παιδί έχει δείξει τα πρώτα «σημάδια» στη συμπεριφορά και στο χαρακτήρα του ώστε να χαρακτηριστεί ως «δύσκολο ή εύκολο παιδί».
Μπορούμε να συνοψίσουμε τα χαρακτηριστικά τους ως εξής:
Το «δύσκολο παιδί» περιγράφεται ως ένα παιδί με πολύ έντονες και ακραίες αντιδράσεις τόσο όταν θυμώνει ( κλαίει με λυγμούς, χτυπάει, φωνάζει) όσο και όταν είναι χαρούμενο ( τρέχει ,γίνεται κινητικό, γελάει πολύ φωναχτά).
Είναι το παιδί που δεν προσαρμόζεται εύκολα σε καινούργια πρόσωπα και καταστάσεις . Χρειάζεται χρόνο για να ανταποκριθεί, να εμπιστευθεί και να ενσωματωθεί σε ένα νέο περιβάλλον, σχολικό ή κοινωνικό. Γίνεται καχύποπτο σε σημείο να αποσύρεται και να απομακρύνεται εντελώς. Τέλος στο κομμάτι των βασικών βιολογικών αναγκών ( τροφή, ύπνος, τουαλέτα) δύσκολα αποκτά μια περιοδικότητα και κανονικότητα στα ωράρια και στη λειτουργία του.
Το «εύκολο παιδί» φαίνεται να είναι εύκολο στη φροντίδα του και κυρίως στην επαφή. Συνδέεται τόσο συναισθηματικά όσο και στη βλεμματική επαφή με τη μητέρα του, προκαλώντας της μόνο θετική ανταπόκριση και ικανοποίηση.
Άρα στην 1η περίπτωση ακολουθεί ο πανικός και η απογοήτευση και στη 2ηεπαναπαυόμαστε; Αυτό που πρέπει να τονιστεί και να έχουμε πάντα μέσα στο μυαλό μας είναι πως τα ιδιοσυγκρασιακά αυτά στοιχεία ( θετικά ή αρνητικά ) κάτω από τις αντίστοιχες ομαλές ή μη γονεικές περιβαλλοντικές συνθήκες εκδηλώνονται στο έπακρο ή απαλείφονται σταδιακά. Δηλαδή μέσα σε ένα θετικό γονεικό περιβάλλον , με καλή διάθεση ,ψυχραιμία, χιούμορ και κατανόηση των ιδιαίτερων «δύσκολων» στοιχείων το παιδί θα αναδύει σιγά σιγά και τα πιο υγιή θετικά του στοιχεία ενώ σε ένα αρνητικό περιβάλλον όπου ο θυμός, η κριτική διάθεση και η απόγνωση των γονέων θα επικρατεί , η όποια θετική στάση του παιδιού μπορεί να διαστρεβλωθεί.
Στο χέρι μας λοιπόν είναι να δώσουμε κυρίως τη συναισθηματική βάση ώστε να ξεπεραστούν οι όποιες αναπτυξιακές δυσκολίες και συναισθηματικά εμπόδια των παιδιών μας.
Μαρία Κούκνη =Ma Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος – 4moms.gr
