Μήπως το παιδί έχει φίμωση; Γιατρέ μας στέλνει ο παιδίατρος γιατί το πουλάκι είναι κλειστό. Έχει μαζέψει πύον κάτω από το πετσάκι και ήρθαμε να το ανοίξουμε. Βασανιστικά ερωτήματα των γονέων που είναι και οι πιο συχνοί λόγοι επίσκεψης σε ένα παιδοχειρουργό. Παλιές, ξεπερασμένες πρακτικές όχι μόνο μπερδεύουν τους γονείς αλλά μπορεί να αποβούν και επικίνδυνες αν εφαρμοστούν κάτω από ακατάλληλες συνθήκες και χωρίς να υπάρχει λόγος. Τι είναι φίμωση; Τι είναι βάλανοποσθικές συμφύσεις; Πότε τις λύνουμε; Ποτέ χειρουργούμε;
Τι είναι φίμωση;
Η φίμωση είναι η αδυναμία έλξης της ακροποσθίας (του δέρματος που καλύπτει τη βάλανο του πέους) προς τα πίσω (προς τη βάση του πέους) ώστε να έχουμε πλήρη αποκάλυψη της βαλάνου του πέους. Αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει στένωση της ακροποσθίας, συγγενής ή επίκτητη. Είναι μια κατάσταση πολύ συχνή στα παιδιά, αλλά σπάνια παθολογική Κατά τη γέννηση τα περισσότερα νεογνά έχουν φίμωση, στην ηλικία όμως περίπου των 3 ετών το ποσοστό φθάνει στο 5%.
Τι είναι η λευκή ουσία που βλέπουμε μέσα στο πετσάκι παιδικού πέους;
Η αποκόλλησή της ακροποσθίας γίνεται σταδιακά από μόνη της με τις νυκτερινές στύσεις του μωρού και στα περισσότερα παιδιά ολοκληρώνεται χωρίς να χρειαστεί καμία παρέμβαση από τους γονείς ή τον παιδοχειρουργό. Τι είναι τότε αυτή η λευκή ουσία; Είναι τα επιθηλιακά κύτταρα που κάποτε αποτελούσαν μέρος του δέρματος και με τα οποία το πετσάκι του πέους κολλούσε στη βάλανο. Όταν η αποστολή αυτών των κυττάρων τελειώνει, αυτά ξεκολλάνε μαζεύονται σε σωρούς και αποθηκεύονται στις πτυχές του πέους (ανάμεσα στο πετσάκι και τη βάλανο). Είναι αθώα, δεν προδιαθέτουν το πέος σε αρρώστιες και δεν πρέπει να καθαρίζονται διότι φεύγουν από μόνα τους. Καθημερινό πλύσιμο εξωτερικά με νερό και ήπιο σαπούνι αρκεί για την περιποίηση της περιοχής.
Τι είναι βάλανοποσθικές συμφύσεις;
Η εσωτερική επιφάνεια της ακροποσθίας, του δέρματος δηλαδή που περιβάλλει και καλύπτει την βάλανο του πέους, είναι κατά την γέννηση στενά συνδεδεμένη με την υποκείμενη βάλανο. Η σύνδεση αυτή γίνεται με τις συμφύσεις αυτές και συνιστούν ένα εντελώς φυσιολογικό ανατομικό χαρακτηριστικό των αγοριών στους πρώτους μήνες της ζωής τους. Όσο περνούν οι μήνες συντελείται φυσιολογικά μια σταδιακή λύση της συνέχειας των ενωμένων ιστών της ακροποσθίας και της βαλάνου, η οποία οδηγεί σιγά σιγά στον πλήρη αποχωρισμό τους. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι διαδικασίες αυτές έχουν ολοκληρωθεί μέχρι την ηλικία των 2-3 ετών. Ωστόσο, σε ένα ποσοστό αγοριών λιγότερο ή περισσότερο εκτεταμένες συμφύσεις εξακολουθούν να παραμένουν, γεγονός που απαιτεί λύση αυτών. Υπό τοπική αναισθησία με ήπιους χειρισμούς και με χρήση ειδικών εργαλείων γίνεται προσεκτική αποκόλληση των ενωμένων ιστών, ώστε να απελευθερωθεί η ακροποσθία και να αποκαλυφθεί πλήρως η βάλανος.
Πως αντιμετωπίζεται η ουλώδης φίμωση;
Στις λίγες εκείνες περιπτώσεις όπου έχει αναπτυχθεί στο παιδί πραγματική φίμωση με εμφάνιση παθολογικού ινώδους ιστού συνίσταται περιτομή.
Τι δεν κάνουμε σε περίπτωση που έχουμε φίμωση
Δεν πρέπει να γίνεται βίαια αποκόλληση της ακροποσθίας από τη βάλανο πριν από την ηλικία των 2,5-3 ετών, γιατί υπάρχει κίνδυνος να γίνουν κακώσεις (ρήξεις) και μολύνσεις στην περιοχή, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί αληθινή φίμωση. Η αποκόλληση της ακροποσθίας από τη βάλανο γίνεται, αν χρειασθεί, μετά την ηλικία των 2-3 ετών μόνο από παιδοχειρουργό. Μην κάνετε με δική σας πρωτοβουλία τίποτε!
Τι είναι η παραφίμωση;
Σημαντική επιπλοκή της φίμωσης είναι η παραφίμωση, η οποία αποτελεί σοβαρή και επείγουσα κατάσταση που θα πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα από παιδοχειρουργό. Στην παραφίμωση έχουμε βίαιη έλξη του στενωμένου τμήματος της ακροποσθίας πίσω από τη βάλανο και αδυναμία επαναφοράς του στην αρχική του θέση. Δημιουργείται με τον τρόπο αυτό μια περίσφιξη που στραγγαλίζει το πέος και παρεμποδίζει προοδευτικά την αιμάτωση του. Αν δεν αντιμετωπισθεί άμεσα μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία και νέκρωση της περιοχής.
Πως θεραπεύεται η φίμωση;
Η θεραπεία της φίμωσης είναι κατά κύριο λόγο χειρουργική. Σε αρχικά στάδια η φίμωση μπορεί να γίνει τοπική θεραπεία με εφαρμογή κατάλληλων αλοιφών, όταν όμως αρχίζει να αναπτύσσεται ουλώδης ιστός τότε το δέρμα χάνει την ελαστικότητά του και η τοπική θεραπεία δε βοηθάει πλέον. Η βασική χειρουργική επέμβαση που εφαρμόζεται στη φίμωση είναι η περιτομή. Αφαιρείται το στενωμένο τμήμα της ακροποσθίας (δακτύλιος) και το πλεονάζων δέρμα και γίνεται πλαστική αποκατάσταση της περιοχής. Η περιτομή μπορεί να γίνει και για θρησκευτικούς ή οικογενειακής παράδοσης λόγους.
Μετά την επέμβαση.
Μετά τη χειρουργική επέμβαση, τα ράμματα είναι απορροφήσιμα και δεν απαιτούν την αφαίρεσή τους, το τραύμα επουλώνεται σε περίπου 2 εβδομάδες. Επειδή τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες μπορεί να υπάρχει κάποια ενόχληση λόγω του πρόσφατου χειρουργικού τραύματος, ενδείκνυται η χρήση κορτιζονούχων αλοιφών που επιταχύνουν την επούλωση και ανακουφίζουν από τις ενοχλήσεις.
