Μία μοναδική σχέση…Πατέρας-κόρη

daughters-kiss7

Της Μαριάννας Μηττά

Η ευαίσθητη αναπτυξιακή φάση του Οιδιπόδειου συμπλέγματος ισχύει και από την πλευρά του κοριτσιού ως προς τον πατέρα. Σε αυτή λοιπόν την φάση που ταυτόχρονα σκιαγραφείται και η ταύτιση με το φύλο. Ανάμεσα στα 3 με 6 έτη. Συντελούνται εκπληκτικές ασυνείδητες λειτουργίες. Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν πως η εξέλιξη του παιδιού από το ένα στάδιο ανάπτυξης στο άλλο, αλλά και η ταύτιση με το φύλο (είμαι αγόρι-κορίτσι) δεν γίνεται μεμονωμένα και ξεκάθαρα σχεδόν ποτέ. Το ένα στάδιο διεισδύει στο άλλο σαν μία αέναη αλληλουχία γεγονότων και πράξεων που πότε εξελίσσονται πότε παλινδρομούν.

Όσο μεγαλώνει το κορίτσι, αρχίζει και αναπτύσσει μία ιδιαίτερα θηλυκή στάση απέναντι στον πατέρα. Πολλές φορές δηλώνει ανοιχτά πως θέλει να τον παντρευτεί και να κάνουν παιδιά. Αλλά η πραγματικότητα είναι άλλη. Ο μπαμπάς έχει ήδη παντρευτεί την μητέρα του μικρού κοριτσιού. Μάλιστα το κορίτσι πολλές φορές αντιλαμβάνεται πως είναι κατώτερο της μητέρας και συζύγου του πολυπόθητου αντικειμένου (πατέρα).

Βέβαια θα πρέπει εδώ να αναφέρω πως το οιδιπόδειο σύμπλεγμα δεν είναι τόσο τραυματικό και επώδυνο στα κορίτσια. Τα αγόρια τραβούν εκεί περισσότερη ψυχική δυσκολία. Συνεχίζοντας λοιπόν με την σχέση Κοριτσιού-Πατέρα, διακρίνουμε και στο κορίτσι αναρίθμητα εχθρικά συναισθήματα να μεταβιβάζονται στην μητέρα. Η εχθρότητα απέναντι στην μητέρα είναι μεν έντονη αλλά σιωπηλή. Οι φαντασιώσεις όπου το κορίτσι «σκοτώνει» την μητέρα του ή την «συντρίβει» είναι πολλές. Αυτό διακρίνεται σε διάφορα οικογενειακά περιστατικά. Το κορίτσι στις οικογενειακές συγκρούσεις αποδεικνύεται θρασύ απέναντι σε εκείνη, προσπαθώντας να την ενοχοποιήσει και να την μειώσει στα μάτια του πατέρα.

Το κορίτσι είναι λιγότερο δεσποτικό από το αγόρι σε αυτό το στάδιο της ερωτικής ώσης προς τον πατέρα. Διότι κρατάει περισσότερο την επιθετικότητα του σε παθητική μορφή. Κάτι που εξωτερικεύει στα παιχνίδια και τις κούκλες του. Συχνά γίνεται σαδιστικό ή μιλάει άσχημα στα παιχνίδια κατά την διάρκεια του παιχνιδιού.

Είναι σημαντικό εδώ να αναφέρουμε, πως μία ισορροπημένη σχέση με την μητέρα που δεν ενδυναμώνει τον ανταγωνισμό και την επιθετικότητα σίγουρα εξομαλύνει τις δυσκολίες αυτής της περιόδου. Καθώς και η στάση του πατέρα που παραμένει τρυφερός με την κόρη αλλά βάζει ξεκάθαρα όρια στο ποια είναι η επίσημη σύζυγος και ποιο το παιδί. Σίγουρα βοηθούν το μικρό κορίτσι να ξεπεράσει ευμενώς αυτή την φάση ανάπτυξης. Επίσης με αυτό τον τρόπο ο μπαμπάς ωθεί την κόρη του να δημιουργήσει φιλίες με τα αγόρια που να βασίζονται στο μοίρασμα και τον σεβασμό. Στα κορίτσια υπάρχουν πολλές διαφορετικότητες στο τρόπο που αντιλαμβάνονται την ερωτική ενόρμηση. Ο ρόλος της μητέρας καταλυτικός. Καθώς μπορεί να επιφέρει ερωτική αναγέννηση ή παθολογική μετουσίωση στο μικρό κορίτσι που γίνεται μία δεσποινίδα.

Όταν μιλάμε για μετουσίωση αναφερόμαστε σε μηχανισμό άμυνας, ο οποίος μετατρέπει τις απαγορεύσεις που επιτάσσει η οικογένεια ή η κοινωνία στο παιδί σε αποδεκτές και λειτουργικές. Έτσι λοιπόν, αν η μητέρα δεν είναι νευρωσική (εμμονική) και αφήνει την κόρη να χειραφετηθεί φυσιολογικά, τα πράγματα θα οδηγηθούν σε μία ομαλή εξέλιξη. Αντίθετα αν η μητέρα υπονομεύει την εμπιστοσύνη που το κορίτσι χρειάζεται να νιώσει προς τον εαυτό του. Δηλαδή δεν του επιτρέπει να επιλέγει δραστηριότητες ή τρόπο διασκέδασης και ντυσίματος και της καταδεικνύει ότι η ζωή μιας μητέρας συνεπάγεται με μία σειρά δυστυχιών (καθόλου σπάνιο φαινόμενο). Τότε παρουσιάζει τον έρωτα σαν μία τραγικότητα, ένα βδέλυγμα που το μικρό κορίτσι θα πρέπει να υποστεί. Συνεπώς αυτά τα ασυνείδητα ενοχικά συναισθήματα απέναντι στην μητέρα αναπτύσσουν την εμφάνιση ενός παθολογικού συμπλέγματος κολπικού ευνουχισμού.

Αυτός ο καταστροφικός πυρήνας του έρωτα λοιπόν, δημιουργεί στο κορίτσι, πολλές τρομακτικές φαντασιώσεις. Το κορίτσι βλέπει όνειρα επιθετικά, τρομακτικά. Για παράδειγμα, πως το κυνηγούν, το καταβροχθίζουν άγρια ζώα. Σαν συνέπεια, αν η επούλωση αυτής της φάσης δεν είναι ομαλή και εσωτερικευτεί μόνο τραυματικά. Τότε θα υπάρχουν ποικίλες σεξουαλικές δυσλειτουργίες.

Στην επιλογή συντρόφου, αλλά και στο να ολοκληρωθεί ερωτικά σαν ενήλικη γυναίκα.

Συμπερασματικά, η ισορροπία στις σχέσεις, η τρυφερότητα, η καλή επικοινωνία των γονιών με το κορίτσι. Η μη ανταγωνιστική διάθεση της μητέρας, αλλά και τα όρια του πατέρα στην διαφοροποίηση της γυναίκας και της κόρης, Οδηγούν κατά γενική επιστημονική ομολογία σε μία καλή εξέλιξη του κοριτσιού καθώς δημιουργείται μία άρτια εικόνα εαυτού που παράλληλα εμπεριέχει μία καλή σχέση και με τα δύο φύλα.

babyradio.gr- Μαριάννα Μηττά – Συστημική- οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια

Εξωτερική συνεργάτης του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Πεντέλης – Μέλος της EFTA