Μόνο 10 παιχνίδια στα παιδιά, γίνεται; Η θεωρία Μοντεσσόρι στην πράξη (ή ..στην απραξία)
Κάτι που άκουσα στα «πεταχτά» πριν μερικούς μήνες στην τηλεόραση και μου έκανε εντύπωση είναι πως σύμφωνα με τη μέθοδο Μοντεσσόρι θα πρέπει να υπάρχουν στο παιδικό δωμάτιο-σπιτι μόνο 7-12 παιχνίδια από όλες τις κατηγορίες (πχ. ένα μουσικό όργανο, ένα κουτί τουβλάκια, ένα είδος από «μαλακά» παιχνίδια κλπ). Τα παιχνίδια αυτά πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμα στα παιδιά – η μέθοδος Μοντεσσόρι προάγει την αυτονομία από πολύ μικρή ηλικία – (όχι δηλαδή σε κουτιά στα οποία πρέπει να «χωθεί» για να δει τι έχουν ή που χρειάζεται τη βοήθεια ενήλικα για να τα προσεγγίσει) τα οποία όμως θα εναλλάσσονται ανά 1-2 εβδομάδες.
Η θεωρία λέει ότι η λογική της εναλλαγής των παιχνιδιών είναι πως τα μικρά παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν έχουν νέες εμπειρίες. Μαθαίνουν τόσο όταν ανακαλύπτουν έναν νέο τρόπο για να παίξουν με ένα παλιό τους παιχνίδι όσο και όταν έρχονται σε επαφή με ένα νέο παιχνίδι. Ο εγκέφαλος του παιδιού είναι προγραμματισμένος να αφομοιώνει οτιδήποτε ακούει, βλέπει, γεύεται, αγγίζει. Συνεπώς αν το παιδί έρχεται σε επαφή συνεχώς με τις ίδιες υφές και βλέπει τα ίδια παιχνίδια, στην ίδια θέση, χάνει το ενδιαφέρον του και σταματά να ασχολείται μαζί τους γιατί είναι πολύ «προβλέψιμος» ο τρόπος που μπορεί να τα χρησιμοποιήσει.
Επηρεασμένη από όλο αυτό, και δεδομένου ότι η κόρη μου μόλις είχε κλείσει το έτος, τότε, και είχε αρχίσει να περπατά, προσπάθησα να το εφαρμόσω (είπαμε, νέα μαμά, πρώτο παιδί, διαβάζω-ακούω διάφορα και κατά το δοκούν τα εφαρμόζω στη μικρή-πειραματόζωο ? )
Αφού λοιπόν έγινε το σπίτι baby-friendly (καλά αυτό θα γινόταν ούτως ή άλλως, δεν χρειαζόταν να το διαβάσω κάπου για να το κάνω) ασχολήθηκα και με τα παιχνίδια της στο παιδικό δωμάτιο. Η κλασσική βιβλιοθήκη βόλεψε μια χαρά για να τοποθετηθούν τα παιχνίδια της οργανωμένα σε κατηγορίες (βιβλία, τουβλάκια, μουσικά όργανα, κουκλάκια, κουζινικά )και 1-2 άλλα επιπλάκια για να μπορεί να τοποθετεί τα παιχνίδια της.
Κάποια άλλα βιβλία μπήκαν σε ραφάκια στο ύψος της για να μπορεί να βλέπει ποια είναι και να τα παίρνει. (Η «φιλοσοφία» της μεθόδου είναι να μάθει το παιδί να αυτοεξυπηρετείται)
Το τραπεζάκι και οι καρέκλες είναι ό,τι πρέπει για χώρος εργασίας πλαστελίνης (και το σούπερ κιτ πλαστελίνης που απέκτησε στα γενέθλια της από την καλή της φίλη Δήμητρα δεν θα μπορούσε να φιλοξενηθεί αλλού!) Προς το παρόν η… «τραπεζαρία» της φιλοξενείται στο σαλόνι, αλλά απώτερος σκοπός είναι να μετακινηθεί στο δωμάτιο της (ή μήπως όχι??)
Και κάποια παιχνίδια-δώρα που της φέρανε τα έβαζα σε ένα ντουλάπι και όταν περνούσε κάποιο διάστημα, και είχε βαρεθεί τα παλιά της, της τα εμφάνιζα, ενώ παράλληλα «έκρυβα» κάποια άλλα.
Και σύμφωνα με τη θεωρία
Το δωμάτιο θα πρέπει να είναι πολύ καλά τακτοποιημένο, κάθε πράγμα να έχει την θέση του. Τα παιδιά για να αναπτυχθούν σωστά συμφώνα με την μοντεσσοριανη φιλοσοφία έχουν ανάγκη από τάξη και σταθερότητα.
Και τι παιχνίδια πρέπει να έχει το παιδικό δωμάτιο;;
- Παιχνίδια κατάλληλα για την ανάπτυξη των αισθήσεων
Για παράδειγμα, υλικό για χρώματα, σχήματα, μεγέθη.
Ήχοι φυσικών και τεχνητών αντικειμένων.
Υλικά που πλάθονται, τρίβονται, κόβονται.
Υλικά που βοηθούν στην διάκριση των γεύσεων.
- Παιχνίδια λογικομαθηματικών δραστηριοτήτων
π.χ. ταξινόμησης, αντιστοίχησης, σειροθέτησης, σύγκρισης, απαρίθμησης κ.λ.π.
Πιο συγκεκριμένα τα χρωματιστά ραβδάκια, οι κύβοι, τα αβάκια, τα αριθμητήρια, καρτέλες με γράμματα και εικόνες, εικονογραφημένα κείμενα κ.λ.π.
- Υλικό αντίληψης του χώρου
Υλικά που μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη αντίληψη του χώρου είναι διάφορα χαρτόνια που αναπαριστάνουν επίπεδα σχήματα (τρίγωνα, τετράγωνα κ.λ.π.), στέρεα αντικείμενα (έπιπλα, κιβώτια) που αναπαριστάνουν στέρεα σώματα (κύβους, κυλίνδρους, πυραμίδες).
Ωραία η θεωρία αλλά η μικρή μεγάλωσε…και τα παιχνίδια της ..αυξήθηκαν! Και τώρα ήξερε πού τα «έκρυβα» (στην ντουλάπα της πού αλλού;; πού χρόνος να πηγαίνω στην αποθήκη και να τα ανεβοκατεβάζω! θα τα ξεχνούσα εκεί! ? ) και φυσικά άνοιγε μόνη της την ντουλάπα και τα έπαιρνε! Οπότε εκεί κοντά στα 2 η θεωρία.. κατέρρευσε από τις συνθήκες!
Οπότε ναι, 10 μόνο παιχνίδια στο παιδικό δωμάτιο απλά δεν γίνεται! ?
Τώρα πλέον ο ένας τοίχος έχει πάρει αυτή τη μορφή (και οι υπόλοιποι δεν είναι άδειοι! ?
Τα κουτιά με τα παιχνίδια προστέθηκαν και αυτά γιατί απλά δεν γίνεται να είναι όλα τα παιχνίδια απλωμένα! εκτός αν καταλάβουν ολόκληρο το σπίτι! Προσπαθώ τουλάχιστο να είναι στο τέλος της ημέρας ταχτοποιημένα (διαδικασία που την κάνουμε μαζί, βάζοντας κάθε βράδυ πριν το γάλα τα παιχνίδια για «νάνι» για να ετοιμαστούν για νέες περιπέτειες την επόμενη μέρα! )
Αν πάντως σας ενδιαφέρει να μάθετε κάποια πράγματα για την κ.Μοντεσσόρι (γιατί μπορεί να μην εφαρμόζουμε τη λογική της κατά γράμμα αλλά κάτι έχει να δώσει!) διαβάστε τα παρακάτω:
Η Μαρία Μοντεσσόρι σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Σαπιέντζα της Ρώμης, από όπου αποφοίτησε ως η πρώτη γυναίκα γιατρός της πατρίδας της. Μέσα από την παιδιατρική οδηγήθηκε, ως ψυχολόγος και ταλαντούχος παιδαγωγός που ήταν, στην προσπάθεια για την ψυχολογική και νοητική ανάπτυξη του παιδιού, ασχολούμενη αρχικά με παιδιά με νοητική καθυστέρηση ή ειδικές μαθησιακές ανάγκες. Έφτιαξε παιδαγωγικό υλικό, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του παιδιού για όλα τα μαθήματα, θετικά και θεωρητικά, που αφορούν τη μόρφωσή του.
Η επιτυχία της μεθόδου της αναστάτωσε τον παιδαγωγικό κόσμο διεθνώς. Ακόμα και παιδιά με χαμηλό δείκτη νοημοσύνης, έμπαιναν σιγά-σιγά στις κανονικές τάξεις του σχολείου, καθώς απελευθερωνόταν το πνεύμα και η ψυχή τους. Γι’ αυτό μερικοί άνθρωποι, ακόμη και επιστήμονες, συνέδεσαν το όνομά της με τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Η Μαρία Μοντεσσόρι όμως ασχολήθηκε κατά βάση σε όλη τη ζωή της με όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως δείκτη νοημοσύνης ή μαθησιακής ικανότητας.
Πίστευε ότι κάθε παιδί, από τη στιγμή που γεννιέται έχει απίστευτες δυνατότητες να μάθει και να εξελιχθεί, πολλές περισσότερες απ’ όσες μπορεί να φανταστεί κάποιος ενήλικας. Κατανοώντας τις διαφορετικές περιόδους ανάπτυξης κάθε παιδιού, τις οποίες ονόμασε «ευαίσθητες περιόδους» και τροποποιώντας το περιβάλλον που κινούνται σύμφωνα με τις ανάγκες και τις δεξιότητες που μπορούν να αναπτύξουν τη συγκεκριμένη περίοδο μπορούμε να βοηθήσουμε την πνευματική, νοητική και φυσική τους εξέλιξη.
Πηγή: chezdaph.com
