«Άσ’ το το μωρό να κλάψει». Ιδέες από την Βικτωριανή περίοδο!

baby-cryingΘα  εκπλαγείτε, εάν μάθετε πως η αντίληψη να αφήνουμε τα μωρά να «κλαίνε για να συνηθίσουν» είναι μια ιδέα που υπάρχει τουλάχιστον από τα 1880 και την βικτωριανή περίοδο. Κατά τον 20ο αιώνα, ο συμπεριφοριστής ψυχολόγος John Watson, προειδοποιούσε για τους κινδύνους της υπερβολικής μητρικής αγάπης. Ο 20ος αιώνας έγινε το σημείο όπου οι «άνθρωποι της επιστήμης» θεωρήθηκε ότι γνωρίζουν καλύτερα από τις μητέρες τις γιαγιάδες και τις οικογένειες ως προς το πώς πρέπει να μεγαλώσει κάποιος ένα μωρό. Υπερβολικά πολλή ευγένεια προς ένα βρέφος θα είχε ως συνέπεια ένα ανθρώπινο ον γκρινιάρικο, εξαρτημένο, αποτυχημένο. Πολύ περίεργο πως «οι ειδικοί»  διέσωσαν αυτήν την ιδέα και την κράτησαν σθεναρή χωρίς καμία επιστημονική απόδειξη να την υποστηρίζει!

Μήπως αυτές οι νοοτροπίες σας ακούγονται οικείες; Τα μωρά όμως πρέπει να γνωρίζετε πως κλαίνε, επειδή έχουν κάποια ανάγκη η οποία δεν ικανοποιείται. Για πολλούς γονείς η ώρα του ύπνου για το μικρό παιδί είναι μια δύσκολη ώρα ειδικά όταν τα κλάματα του νηπίου αρχίζουν…Το δίλημμα στο οποίο βρίσκονται οι γονείς είναι το εξής: να πάνε στο δωμάτιο και να το πάρουν από την κούνια του,για να το ηρεμήσουν ή να το αφήσουν να κλάψει μέχρι να αποκοιμηθεί;

Πολλές φορές οι μαμάδες βρίσκονται στη δύσκολη θέση να βλέπουν το μωρό τους να κλαίει και να μην ξέρουν πώς να το αντιμετωπίσουν προκειμένου τι μωρό τους να ηρεμήσει. Είναι το κλάμα τους αληθινό; Είναι ένας χειριστικός μηχανισμός που χρησιμοποιούν τα μικρά παιδιά για να αποσπάσουν την προσοχή των γονιών τους;

Η αλήθεια είναι πως η μη έγκυρη θέαση του μπιχεβιοριστή – συμπεριφοριστή John Watson βλέπει το μωρό ως μια ενόχληση, μια απειλή για την ζωή των γονιών του, μια εισβολή που πρέπει να ελεγχθεί και να περιοριστεί με διάφορες μεθόδους, έτσι ώστε οι ενήλικες να μπορούν να ζουν τις ζωές τους χωρίς πολλή ενασχόληση, πάνω κάτω σαν να μην έχουν παιδί. Ας το παραβλέψετε όμως γιατί πολλές φορές οι επιστημονικές θεωρίες επηρεάζονται από το κοινωνικό περιβάλλον.

Τα νέα επιστημονικά δεδομένα τονίζουν πως δεν πρέπει να αφήνετε το παιδί σας να κλαίει ασταμάτητα και πολλές ώρες, γιατί έτσι δεν θα το κάνετε ανεξάρτητο. Αντιθέτως, όταν σε ένα μωρό δεν του ικανοποιείτε τις ανάγκες του τόσο ενισχύετε την εξάρτησή του. Όσοι φροντίζουν μωρά και συστηματικά ανταποκρίνονται στις ανάγκες του μωρού πριν αυτό αγχωθεί πολύ, προλαμβάνοντας το κλάμα του, είναι πιο πιθανό να έχουν παιδιά που είναι ανεξάρτητα από ό,τι το ανάποδο (Stein @ Newcomb 1994). Άπαξ και τα μοτίβα φροντίδας εγκατασταθούν για τα καλά, είναι πολύ πιο δύσκολο να αλλάξουν.

Τα παιδιά μεγαλώνουν και ωριμάζουν με το να αγκαλιάζονται. Αντίθετα τα σώματά τους γίνονται δυσλειτουργικά όταν αποχωρίζονται σωματικά, σε επαφή, από τους γονείς τους.Τα βρέφη από τις πρώτες εβδομάδες ζωής εκφράζουν μια ανάγκη μέσα από συγκεκριμένα σημάδια και τελικά, αν είναι απαραίτητο, μέσα από κλάμα. Ακριβώς όπως ένας ενήλικας ψάχνει νερό όταν διψάει, τα παιδιά αναζητούν αυτό που έχουν κάθε στιγμή ανάγκη. Ακριβώς όπως ένας ενήλικας ηρεμεί, όταν η ανάγκη του ικανοποιηθεί, ηρεμούν και τα μωρά. Τέλος, πρέπει να γνωρίζετε πως  υπάρχουν πολλές μακροχρόνιες συνέπειες της ανεπαρκούς φροντίδας και της παραμέλησης στα μωρά

Το ανθρώπινο μωρό είναι απόλυτα εξαρτημένο από εσάς που είστε οι γονείς του για να μάθει πώς να αυτό-ρυθμίζει τον ψυχισμό του. Η κατάλληλη φροντίδα ρυθμίζει το σώμα και τον εγκέφαλο του παιδιού ώστε  να ηρεμεί. Όταν το μωρό φοβάται και εσείς το κρατάτε και το παρηγορείτε, το μωρό χτίζει προσδοκίες για παρηγοριά, που ενσωματώνονται στην ικανότητά του σταδιακά να παρηγορείται από μόνο του. Τα παιδιά δεν αυτό-παρηγορούνται, όταν απομονωθούν. Εάν αφεθούν να κλαίνε μόνα τους, αυτό που μαθαίνουν είναι να κλείνονται στον εαυτό τους σε απάντηση σε εκτεταμένο άγχος, ώστε απλά να επιβιώσουν.

Πρέπει όλοι, γονείς και επαγγελματίες υγείας, να εκπαιδευτούμε ως προς τις φυσιολογικές ανάγκες των βρεφών και των νηπίων, τις πρακτικές που τα ηρεμούν αποτελεσματικά και τους τρόπους φροντίδας που τα βοηθούν πραγματικά να ανεξαρτητοποιηθούν χωρίς να τα θέτουν σε κίνδυνο.