Παιδιά από τρεις γονείς: μέθοδος για εξωσωματική γονιμοποίηση

Η έρευνα γύρω από το αντικείμενο που λέμε “παιδιά από τρεις γονείς”, δεν είναι νεόκοπη, τα αποτελέσματά της, όμως, μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς. Το εν λόγω παιδί στο επίτευγμα του δρ J. Zangh ήρθε στον κόσμο ως αποτέλεσμα μιας νέας τεχνικής (MST) που επιτρέπει σε άτομα με σπάνιες γενετικές παθήσεις να αποκτήσουν υγιή παιδιά. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει ο διαχωρισμός του ορισμού γονέα – ατόμου ώστε να υπάρχει ξεκάθαρη η γνώση της τεχνικής.

Παιδιά από τρεις γονείς: Πως επιτυγχάνεται ακριβώς;

Όπως μας εξηγεί ο κ. Κωνσταντίνος Κωσταράς, μαιευτήρας – γυναικολόγος, διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, γιατρός Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής ,“Institute of Life” ΙΑΣΩ που ασχολείται ήδη με το θέμα, “οι γονείς του πρώτου παιδιού που γεννήθηκε με αυτή την τεχνική είχαν ήδη χάσει δύο παιδιά από το σύνδρομο του Leigh, μια σοβαρή νευρολογική διαταραχή που οδηγεί σε θάνατο εντός των τριών πρώτων χρόνων ζωής. Η μητέρα ήταν φορέας γονιδίων της ασθένειας που βρίσκονται στο μιτοχονδριακό DNA. Το DNA όλων μας χωρίζεται στο DNA του πυρήνα και στο μιτοχονδριακό DNA. Το μιτοχονδριακό DNA έχει μόνο 37 γονίδια τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της ενέργειας του κυττάρου, λειτουργούν δηλαδή σαν μια μπαταρία σε ηλεκτρική συσκευή. To DNA του πυρήνα φέρει όλα τα γονίδια (πάνω από 20.000) στα οποία οφείλονται όλα τα χαρακτηριστικά και οι λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Ενώ κληρονομούμε το DNA του πυρήνα και από τους δύο γονείς, το μιτοχονδριακό DNA κληρονομείται μόνο από τη μητέρα. Έτσι για να αποφευχθεί η μεταβίβαση των μιτοχονδρίων που ευθύνονται για την ασθένεια, χρησιμοποιήθηκε μιτοχόνδριακο DNA από μια υγιή δότρια”.

Είναι ξεκάθαρο λοιπόν πως το DNA του μωρού που γεννήθηκε ανήκει εξ’ ολοκλήρου στους γονείς του επειδή τα γονίδια του πυρήνα είναι αυτά που καθορίζουν τα χαρακτηριστικά και τη λειτουργία ενός ατόμου. Αυτό ακριβώς είναι που ονομάζουμε “παιδιά από τρεις γονείς”.

Η νέα τεχνική ονομάζεται “Maternal Spindle Transfer” η ” Μεταφορά Μητρικής Μιτωτικής Ατράκτου”. Η επιστημονική ομάδα που πραγματοποίησε την νέα αυτή τεχνική, αφαίρεσε τον πυρήνα του ωαρίου της μητέρας, τον μετέφερε σε ένα ωάριο δότριας, που είχε αφαιρεθεί ο δικός του πυρήνας, και έπειτα γονιμοποιήθηκε με το σπέρμα του πατέρα. Έτσι το έμβρυο είχε πυρηνικό DNA μόνο από τους δυο γονείς του και μιτοχονδριακό από την δότρια.

Ο γενετικός  και παιδιατρικός ελεγχος που έγινε στο νεογνό απέδειξε οτι η όλη διαδικασία ήταν επιτυχής και το νεογνό υγιές. Ωστόσο, όπως σε όλες τις νέες τεχνικές, η μακροχρόνια παρακολούθηση του νεογνού θεωρείται απαραίτητη.

Παιδιά από τρεις γονείς: Ευρύτερες εφαρμογές σε υπογόνιμα ζευγάρια

Μας εξηγεί ο κ. Κωσταράς: “Είναι πολύ σημαντικό να επισημάνουμε πως αυτή η τεχνική δύναται να  έχει ευρύτερες εφαρμογές σε υπογόνιμα ζευγάρια. Πρόσφατα, χρησιμοποιώντας παραπλήσια τεχνική, ανακοινώθηκε η γέννηση ενός μωρού στο Κίεβο  από ένα  υπογόνιμο ζευγάρι με δισεπίλυτα προβλήματα γονιμότητας, στο οποίο είχαν αποτύχει οι μέχρι σήμερα θεραπευτικές  προσπάθειες επί 10 χρόνια.  Τα έμβρυα παρουσίαζαν αδυναμία ανάπτυξης στο εργαστήριο γεγονός που μπορεί να συμβεί σε ποσοστό έως 1%. Έτσι ο δρ Zukin από το Kievo που εφήρμοσε τη νέα τεχνική, υπολογίζει ότι μπορεί  έως και 20.000 ζευγάρια το χρόνο να έχουν ανάγκη τη νέα τεχνική”.

Ο Έλληνας γυναικολόγος μας εξηγεί εξάλλου ότι “ένα από τα προβλήματα που ελπίζουμε να επιλύσει αυτή η τεχνική είναι το θέμα υπογονιμότητας μεγαλύτερων σε ηλικία γυναικών…”, όπως αναφέρει και ο δρ Shoukhrat Mitalipov, διακεκριμένος βιολόγος στο πανεπιστήμιο του Oregon . Οι γυναίκες άνω των 35 που έχουν προβλήματα γονιμότητας επειδή τα ωάριά τους δεν έχουν καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά, θα χρησιμοποιούν μόνο το μιτοχονδριακό DNA δότριας και θα κρατούν το DNA του πυρήνα δικό τους. Έτσι τα έμβρυα θα έχουν όλα τα γενετικά χαρακτηριστικά δικά τους και όχι της δότριας ωαρίου.

Από μελέτες φαίνεται ότι το DNA των ωαρίων δεν γηράσκει αλλά μόνο το κυτταρόπλαμα που το περιβάλλει. Έτσι μεταφέροντας τον πυρήνα-DNA σε ωάρια με κυτταρόπλασμα νεαρής ηλικίας μπορεί το “επισκευασμένο” ωάριο να λειτουργεί σωστότερα,να γονιμοποιηθεί και να δημιουργηθεί ένα παιδί με τα χαρακτηριστικά των γονιών του και τη βοήθεια ενός τρίτου ατόμου της νεαρής δότριας.

Παιδιά από τρεις γονείς: Στην αιχμή της έρευνας το ΙΑΣΩ

Όπως μας πληροφορεί ο κ. Κωσταράς, “πρόσφατα ο δρ J.Zangh ανακοίνωσε την ίδρυση της εταιρίας Darwin Life,για την ‘επισκευή’ ανθρωπίνων ωαρίων σε ηλικίες 42-47 ετών. Βάσει του νομικού πλαισίου η συγκεκριμένη τεχνική δεν είναι ακόμα εγκεκριμένη στις περισσότερες χώρες μεταξύ των οποίων και οι Η.Π.Α. Στην Αγγλία ωστόσο υπάρχει νομοθεσία  και προσφάτως αδειοδοτήθηκε η πρώτη μονάδα για την εφαρμογή της τεχνικής. Στην Ελλάδα ,το νομικό πλαίσιο είναι συμβατό με την εφαρμογή της τεχνικής”.

Πηγή:iatropedia.gr