Πώς μια αποβολή επηρεάζει την ψυχολογία της γυναίκας;
Ως αποβολή ορίζεται οποιαδήποτε αυτόματη απώλεια κύησης πριν από τη συμπλήρωση των 20 εβδομάδων.
Πώς διαμορφώνεται η ψυχολογία της γυναίκας μετά από μία αποβολή;
[babyPostAd]Υπό μία έννοια, η γυναίκα, που αντιμετωπίζει μία αποβολή, βιώνει ένα πένθος. Το πένθος αυτό έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με το αντίστοιχο, που βιώνει όποιος χάνει ένα πρόσωπο αγαπημένο.Εδώ αξίζει να υπογραμμιστεί, πως το συγκεκριμένο πένθος έχει ως αντικείμενο ένα πρόσωπο – το μωρό – το οποίο η γυναίκα δεν είχε την ευκαιρία να γνωρίσει.
Συνεπώς η γυναίκα δεν είχε τη δυνατότητα να δημιουργήσει στην πράξη σχέση με το πρόσωπο αυτό, αλλά ούτε και αναμνήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν κατά κάποιον τρόπο να απαλύνουν τον πόνο της.
Το πένθος αυτό έρχεται εξάλλου απότομα, ακολουθώντας εκ του σύνεγγυς μια μεγάλη χαρά: τη χαρά και την ελπίδα, που γεννάται από την αρχή μιας νέας εγκυμοσύνης. Πάνω στην εγκυμοσύνη αυτή τόσο η γυναίκα, όσο και ο σύντροφός της έχουν χτίσει όνειρα, τα οποία η ζωή ήρθε να σβήσει.
Ο πόνος του συγκεκριμένου πένθους απεικονίζεται στο γλυπτό του Σλοβάκου καλλιτέχνη Martin Hudacek, το οποίο φέρει τον τίτλο «Μνημείο στο Αγέννητο Παιδί»
Πώς θα μπορούσαμε να περιγράψουμε το πένθος αυτό;
Σχηματικά, θα μπορούσε κάποιος να διακρίνει στο πένθος αυτό κάποια «στάδια».
- Άρνηση και Έκπληξη. Αυτή είναι και η πρώτη αντίδραση, όταν κάποιος υφίσταται μια σοβαρή απώλεια. Η πρώτη φράση, που έρχεται στο μυαλό είναι «Αυτό δεν μπορεί να μου συμβαίνει!». Ενδεχομένως, η άρνηση να είναι ένας είδος «αυτόματου μηχανισμού» άμυνας της ψυχής, που αποσκοπεί στην προστασία της. Θα μπορούσε να πει κανείς, πως η άρνηση δίνει στην ψυχή την ευκαιρία να συλλάβει το μέγεθος της απώλειας σταδιακά. Έτσι καθίσταται η όλη εμπειρία λιγότερο τραυματική.
- Ο θυμός φαίνεται, πως συνδέεται με την αδυναμία εντοπισμού συγκεκριμένης αιτίας, που οδήγησε στην αποβολή. Η γυναίκα συχνά αντιμετωπίζει με θυμό τα άτομα του στενού, αλλά και του ευρύτερου, περιβάλλοντός της, στα οποία και αποδίδει και ευθύνες για τον πόνο, που η ίδια αισθάνεται. Συνήθως όμως, ο θυμός αυτός στρέφεται προς τον ίδιο της τον εαυτό. Έτσι βασανίζεται από ενοχές και ερωτήματα του τύπου: «υπήρχε κάτι, που θα μπορούσα να είχα κάνει, ώστε να μη χαθεί το παιδί μου;».
- Απελπισία. Όταν μια γυναίκα, εισέλθει στο στάδιο αυτό δεν αποκλείεται να εμφανίσει δυσκολίες στον ύπνο, αλλά και στη σίτιση, καθώς και αδυναμία να ανταποκριθεί σε προκλήσεις της καθημερινότητας. Συνυπάρχει δε συχνά και η ανησυχία – ειδικά αν επρόκειτο για την πρώτη κύηση – μήπως τελικά δεν καταφέρει να γίνει ποτέ μητέρα.
- Αποδοχή. Φυσικά η αποδοχή σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει, πως το δυσάρεστο γεγονός έχει ξεχαστεί. Η ανάμνηση υφίσταται καίτοι ο πόνος, που αυτή προκαλεί, αμβλύνεται σταδιακά και έτσι η γυναίκα βρίσκει ξανά την ισορροπία της και μπορεί να συνεχίσει τη ζωή της.
Τα στάδια του πένθους είναι κοινά σε όλες της γυναίκες, που έχουν μία αποβολή;
Η διάκριση ξεχωριστών σταδίων του πένθους είναι σε μεγάλο βαθμό σχηματική. Η διάκριση αυτή στόχο έχει την πιο εύκολη κατανόηση της ψυχικής κατάστασης του βιώνοντος το πένθος – της γυναίκας, που είχε μια αποβολή εν προκειμένω.
Η μετάβαση από το ένα στάδιο στο άλλο δεν είναι πάντα ευδιάκριτη. Επίσης, η σειρά των σταδίων του πένθους δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις η ίδια. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα το «πέρασμα» της γυναίκας από το ένα στάδιο στο άλλο ενδέχεται να είναι εξαιρετικά γρήγορο. Κάποιες γυναίκες μάλιστα δεν αποκλείεται να περνάνε από κάποια στάδια ξανά και ξανά. Δεν είναι δε σπάνιο η γυναίκα να «βιώνει» ταυτόχρονα διαφορετικά στάδια του πένθους, μέχρι να βρεθεί ξανά η ψυχική ισορροπία.
Ποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να καταστήσουν το πένθος βαρύτερο;
- Έχει η γυναίκα βιώσει αποβολή στο παρελθόν; Αν ναι, τότε δεν αποκλείεται τα συναισθήματα να γίνονται στη δεύτερη πιο «βαριά», αν μάλιστα η γυναίκα έχει βιώσει ακόμα περισσότερες αποβολές η ψυχολογία της επιβαρύνεται περαιτέρω.
- Ποια είναι η ηλικία της γυναίκας; Κατά κανόνα όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία της γυναίκας και όσο περισσότερο πλησιάζει στο όριο της αναπαραγωγικής της ζωής, τόσο εντονότερα βιώνει την ενδεχόμενη αποβολή.
- Είναι άτεκνη; Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η ύπαρξη άλλων παιδιών αμβλύνει την οδύνη. Εντούτοις, έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις, οι οποίες είναι όμως λίγες, που η ύπαρξη άλλων παιδιών τρόπον τινά ενισχύει τον πόνο, διότι η γυναίκα βλέπει συνεχώς ενώπιόν της «πώς ενδεχομένως να ήταν το παιδί, που τελικά δεν ήρθε».
- Υπάρχει ιστορικό υπογονιμότητας; Σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες, που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας (αυτές ή ο σύντροφός τους), έχουν ψυχολογία, η οποία είναι ήδη βεβαρημένη. Συνεπώς, είναι ακόμα δυσκολότερο να ανακάμψουν ψυχολογικά μετά από μία αποβολή.
- Πόσο προχωρημένη ήταν η κύηση; Το πρώτο τρίμηνο της κύησης είναι στατιστικά το πιο «επικίνδυνο», υπό την έννοια πως η συχνότητα αποβολών είναι στο στάδιο αυτό μεγαλύτερη. Η ανίχνευση καρδιακής λειτουργίας όμως είναι παράγων «καθησυχαστικός», αφού τότε μειώνονται οι πιθανότητες αποβολής, χωρίς όμως να εκμηδενιστούν. Έτσι, αν μια γυναίκα ακούσει καρδιακή λειτουργία στον υπερηχογραφικό έλεγχο, είναι φυσικό να αισθανθεί ανακούφιση. Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή το ενδεχόμενο αποβολής ίσως να προκαλέσει μεγαλύτερη απογοήτευση. Αν δε η κύηση έχει ήδη εισέλθει στο δεύτερο τρίμηνο και δεν προχωρήσει, τότε η ψυχολογία είναι συχνά ακόμα πιο βεβαρυμμένη.
Ποια είναι η ψυχολογία του συντρόφου;
Διάφορες μελέτες έχουν καταγράψει στους συντρόφους γυναικών, που απέβαλαν, ψυχολογικές αντιδράσεις παρόμοιες με αυτές των γυναικών.
Τι μπορεί να γίνει, για να βοηθηθεί η γυναίκα, που απέβαλε;
Βέβαια ο τρόπος αντιμετώπισης της δυσάρεστης αυτής κατάστασης δεν μπορεί να είναι ενιαίος για όλες τις γυναίκες. Θα ήταν όμως χρήσιμο να καταγραφούν κάποιες γενικές αρχές, οι οποίες είναι πιθανό να φανούν χρήσιμες.
- Μοιραστείτε τα συναισθήματα, τους φόβους και τις σκέψεις σας με το σύντροφό σας. Μην τον αποκλείετε! Μην εκπλαγείτε, αν μέσα από τη συζήτηση προκύψει, πως και αυτός αισθάνεται περίπου, όπως εσείς.
- Το πένθος είναι μια διαδικασία θεραπευτική. Μην αποφασίσετε να δείξετε το «δυνατό» σας πρόσωπο. Εκφράστε τα συναισθήματά σας στους κοντινούς σας ανθρώπους. Πάρτε το χρόνο σας, για να πενθήσετε. Δεν υπάρχει λόγος να πιεστείτε να «προχωρήσετε» τη ζωή σας.
- Μη σας παραξενέψει αν «δεν αισθάνεστε τίποτα». Το ψυχολογικό αυτό «μούδιασμα» είναι ένας συνηθισμένος και απόλυτα φυσιολογικός μηχανισμός άμυνας.
- Μη διστάσετε να μοιραστείτε την εμπειρία σας με τους οικείους σας. Δεν αποκλείεται να μάθετε, πως υπάρχουν κι άλλα ζευγάρια στον περίγυρό σας με παρόμοια εμπειρία.
- Μερικά από τα σχόλια, που θα ακούσετε δεν αποκλείεται να σας στεναχωρήσουν. Δεν είναι λίγες οι φορές, που οι προσπάθειες των ανθρώπων, που σας αγαπούν είναι λίγο «αδέξιες». Ίσως ακούσετε φράσεις όπως «νέοι είστε, θα ξαναπροσπαθήσετε». Μην ξεχνάτε, πως τέτοια σχόλια γίνονται συχνά από ανθρώπους, που έχουν τις καλύτερες των προθέσεων και προσπαθούν με αυτόν τον τρόπο να σας βοηθήσουν να αισθανθείτε καλύτερα. Μην επικεντρώνεστε στα ατυχή τους σχόλια, αλλά κρατήστε τις αγαθές προθέσεις τους.
Πότε να ανησυχήσω;
Μία αποβολή είναι φυσικό να προκαλεί αισθήματα βαθιάς θλίψης και «πένθος». Εντούτοις, κάποιες γυναίκες δυσκολεύονται περισσότερο από άλλες να αντιμετωπίσουν την κατάσταση αυτή και ενδεχομένως να επωφεληθούν, αν ζητήσουν τη συμβουλή κάποιου ειδικού. Γενικά συνιστάται η εκτίμηση της κατάστασης να γίνει από τον ιατρό σας. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν κάποια σημεία, ο εντοπισμός των οποίων καλό θα ήταν να σας ωθήσει να ζητήσετε εξειδικευμένη βοήθεια:
- Αίσθημα θλίψης και απελπισίας
- Ευερεθιστότητα και εμμένον αίσθημα απογοήτευσης
- Απώλεια ενδιαφέροντος για τις συνήθεις ασχολίες, στις οποίες πλέον δεν βρίσκετε και καμία χαρά
- Αίσθημα κατάπτωσης και κόπωσης
- Διαταραχές στον ύπνο (μπορεί να κοιμάστε υπερβολικά πολύ ή υπερβολικά λίγο)
- Διαταραχές στην όρεξη (μπορεί να τρώτε υπερβολικά πολύ ή υπερβολικά λίγο)
- Αίσθημα άγχουςκαι αναστάτωσης
- Απώλεια αυτοσεβασμού και αίσθημα ενοχής
- Δυσκολίες στην συγκέντρωση, στη μνήμη και στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης
- Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου (όχι μόνο φόβος θανάτου), επαναλαμβανόμενος αυτοκτονικός ιδεασμός
- Εμφάνιση άλγους σε διάφορα σημεία του σώματος, το οποίο ανθίσταται της θεραπείας
Η διάγνωση της κατάθλιψης τίθεται, όταν εμφανίζονται πέντε ή περισσότερα από τα συμπτώματα αυτά κάθε ημέρα για τουλάχιστον δύο εβδομάδες. Φυσικά πρέπει να υπογραμμίσουμε, πως η διάγνωση της κατάθλιψης τίθεται αποκλειστικά από ειδικούς της ψυχικής υγείας, η «αυτοδιάγνωση» και η «αυτοθεραπεία», είναι συνηθισμένα φαινόμενα, τα οποία συχνά έχουν σοβαρές συνέπειες!
Πηγή: mytwins.gr