Σχεδόν κάθε γυναίκα πριν γίνει μαμά διαβάζει, ενημερώνεται, ψάχνει λύσεις για τα θέματα που θα χρειαστεί ν’ αντιμετωπίσει όταν φέρει στον κόσμο το μωρό της. Και νομίζει ότι τα ξέρει όλα. Μέχρι που γυρνάει στο σπίτι με το μωρό της, που κλαίει μέσα στη νύχτα, και, ξαφνικά, συνειδητοποιεί ότι δεν ξέρει τίποτα.
Δεν ξέρει πώς να το ταΐσει, πώς να θηλάσει, τι γάλα να του δώσει κ.ο.κ. Αποφασίσαμε, λοιπόν, ν’ ασχοληθούμε με τα βρεφικά γάλατα, για να πάρετε μια ιδέα, παραθέτοντας χρήσιμες πληροφορίες για τη συντήρησή τους, αλλά και για τον καθαρισμό του μπιμπερό. Φυσικά, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι ο αποκλειστικός θηλασμός πρέπει σε κάθε περίπτωση να είναι ο κύριος στόχος.
Της Βασιλικής Ξανθού
Επιμέλεια: Νίκος Βουδούρης, παιδίατρος-familylife.gr
Τα βρεφικά γάλατα χωρίζονται ανά ηλικία. Θα πρέπει, όμως, να τονίσουμε ότι έως 6 μηνών καλό θα ήταν να θηλάζετε το μωρό σας. Θα έρθετε σίγουρα πιο κοντά, και αυτά που θα κερδίσει από το μητρικό γάλα είναι αναντικατάστατα. Παρ’ όλα αυτά, αν για κάποιον λόγο δεν μπορείτε να θηλάσετε ή δεν έχετε αρκετό γάλα ώστε να τραφεί πλήρως το μωρό σας, δεν έχετε παρά να εμπιστευθείτε τα γάλατα που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Είναι τροποποιημένα αγελαδινά γάλατα, εμπλουτισμένα, και θα καλύψουν στον μέγιστο βαθμό τις ανάγκες του μωρού σας. Ας δούμε ποια είναι.
1ης βρεφικής ηλικίας (0-6μηνών)
Εδώ ανήκουν τα τροποποιημένα γάλατα αγελάδος Νο 1. Όταν λέμε τροποποιημένα, εννοούμε ότι έχουν υποστεί κάποια επεξεργασία. Αυτό γίνεται διότι αν χορηγούνταν απευθείας, θα δημιουργούνταν παρενέργειες. Αυτά τα γάλατα έχουν υποστεί κάποια επεξεργασία, και περιέχουν πρωτεΐνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και διάφορα άλλα στοιχεία, που συναντάμε και στο μητρικό γάλα. Να επισημάνουμε ότι αυτά τα γάλατα είναι σε σκόνη.
2ης βρεφικής ηλικίας (6-12 μηνών)
Από 6 μηνών, που αρχίζουμε και δίνουμε στο μωρό μας και στερεές τροφές (κρέμες, φρούτα κ.λπ.), αλλάζει και η σύνθεση του γάλακτος. Αφαιρούνται, λοιπόν, οι πολλές πρωτεΐνες, αφού θα τις παίρνει πλέον από το κρέας και τ’ άλλα φαγητά. Αντιθέτως, αυξάνονται οι υδατάνθρακες, η ζάχαρη δηλαδή. Αυτό συμβαίνει διότι αρχίζει να κινείται και χρειάζεται περισσότερη ενέργεια, την οποία θα του προσφέρουν τα επιπλέον σάκχαρα. Στην αγορά υπάρχουν γάλατα σε σκόνη, υγρά και εβαπορέ.
3ης βρεφικής ηλικίας (1-3 ετών)
Από τον 1ο χρόνο και μετά, το παιδί «μπαίνει» στη διατροφή του ενήλικα. Όσον αφορά, λοιπόν, το γάλα που θα πίνει, δεν υπάρχουν ιδιαίτεροι περιορισμοί. Μπορεί να πιει ακόμα και το γάλα που πίνουμε εμείς, αρκεί να μην είναι light, έως ότου γίνει 4 χρόνων, ακόμα κι αν είναι υπέρβαρο. Φυσικά, στην αγορά θα βρείτε πολλά και διαφορετικά γάλατα, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας, αλλά και τις ανάγκες του (εμπλουτισμένα σε σίδηρο, με ιχνοστοιχεία, με βιταμίνες κ.λπ.).
Ειδικά γάλατα: πότε χορηγούνται
Ευτυχώς, η επιστήμη έχει προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να υπάρχουν γάλατα που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση διάφορων «προβλημάτων», όπως οι κολικοί, η δυσκοιλιότητα, οι αναγωγές, η διάρροια, η αλλεργία στην πρωτεΐνη του γάλακτος της αγελάδας κ.λπ. Για παράδειγμα, αν ένα μωρό έχει κολικούς, μπορεί να έχει δυσανεξία στη λακτόζη. Αυτό σημαίνει ότι ο παιδίατρος θα σας συστήσει ένα γάλα χωρίς λακτόζη ή με μειωμένη λακτόζη. Για τα παιδιά που κάνουν αναγωγές και παρουσιάζουν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, δίδονται αντιαναγωγικά γάλατα, τα οποία είναι πιο πηχτά και έχουν ως βάση το χαρουπάλευρο, που πήζει μέσα στο στομάχι, σταματώντας τις αναγωγές. Εκτός από το χαρουπάλευρο, τα γάλατα αυτής της κατηγορίας μπορεί να έχουν και καλαμποκάλευρο. Άλλη μια σοβαρή πάθηση είναι η αλλεργία στο αγελαδινό γάλα. Υπάρχουν υποαλλεργικά γάλατα τριών ειδών: τα ελαφρώς υποαλλεργικά, τα λεγόμενα HA), με υδρολυμένα αμινοξέα, και τα στοιχειακά γάλατα για παιδιά με έντονο αλλεργικό πρόβλημα. Η βάση τους παραμένει το αγελαδινό γάλα, απλώς έχουν σπάσει σε κομμάτια τις πρωτεΐνες που δημιουργούν την αλλεργία στο γάλα. Οπότε η διαδικασία της πέψης των πρωτεϊνών, δηλαδή της διάσπασης, που είναι και ο μηχανισμός που προκαλεί την αλλεργία, έχει εξαλειφθεί. Για τη δυσκοιλιότητα μπορούν να δοθούν γάλατα με βάση το χαρουπάλευρο, ενώ για τη διάρροια δίνονται γάλατα χωρίς λακτόζη( l free). Τέλος, για πρόωρα και λιποβαρή βρέφη υπάρχουν γάλατα πιο εμπλουτισμένα, ανάλογα με την ηλικία.
Να σημειωθεί ότι ειδικά γάλατα υπάρχουν και για την 1η και για τη 2η βρεφική ηλικία.
Οδηγίες για το καθάρισμα του μπιμπερό
Καταρχάς αυτό που θα χρειαστείτε είναι 5-6 μπιμπερό, έναν αποστειρωτή, extra θηλές για τα μπιμπερό, καθώς και μια βούρτσα, προκειμένου να πλένονται καλά οι θηλές. Το μπιμπερό μπορεί να είναι γυάλινο ή πλαστικό. Το γυάλινο μπιμπερό καθαρίζεται πιο εύκολα, αλλά είναι πιο βαρύ, σε αντίθεση με το πλαστικό μπιμπερό. Επιπλέον, θα πρέπει να πειραματιστείτε ελαφρώς και με τις θηλές του μπιμπερό, έως ότου καταλήξετε σε αυτήν που ταιριάζει καλύτερα στο μωρό σας.
Τα στάδια που θα ακολουθήσετε είναι τα εξής:
H πρώτη σας κίνηση είναι να πλύνετε πολύ καλά τα χέρια σας με ζεστό νερό, προτού ξεκινήσετε τη διαδικασία.
Η δεύτερη κίνησή σας είναι να πλύνετε το μπιμπερό προσεκτικά με ζεστό νερό και σαπούνι. Εν συνεχεία, το βάζετε στον αποστειρωτή.
Αφού ταΐσετε το μωρό σας, θα πρέπει εκ νέου να ακολουθήσετε την παραπάνω διαδικασία, για να καθαριστεί το μπιμπερό. Μην ξεχνάτε να καθαρίζετε προσεκτικά και να αποστειρώνετε και τις θηλές του μπιμπερό.
Για να μην επαναλαμβάνετε αυτήν τη διαδικασία πολλές φορές στη διάρκεια της ημέρας, αγοράστε έξι μπιμπερό, όσα δηλαδή είναι τα γεύματα του μωρού σας, και βάλτε το γάλα της ημέρας σε 6 μπιμπερό, τα οποία, ανά πάσα στιγμή, μπορείτε να ζεστάνετε. Έτσι θα εξοικονομήσετε χρόνο. Προσοχή όμως: το ζέσταμα σε φούρνο μικροκυμάτων απαγορεύεται για δύο λόγους. Ο ένας είναι ο αυτονόητος, ότι δηλαδή μπορεί να ζεσταθεί το γάλα παραπάνω απ’ ό,τι χρειάζεται. Ο άλλος λόγος σχετίζεται, γενικά, με τους φούρνους μικροκυμάτων και το κατά πόσον είναι ασφαλείς, ειδικά για τις παιδικές τροφές.
Παρασκευή και συντήρηση
Υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να προσέξετε όσον αφορά την παρασκευή, αλλά και τη συντήρηση του βρεφικού γάλατος.
Καταρχήν, το γάλα σε σκόνη δεν το φυλάσσουμε στο ψυγείο, αλλά σε ξηρό και δροσερό μέρος. Όσον αφορά το πώς θα το φτιάξετε, συγκεντρώσαμε μερικές χρήσιμες πληροφορίες και σας τις παραθέτουμε:
- Για να φτιάξουμε το γάλα για το μωρό μας, θα χρειαστούμε νερό και γάλα σε σκόνη. Για τις ακριβείς αναλογίες θα δείτε τη συσκευασία του προϊόντος. Δεν χρησιμοποιούμε εμφιαλωμένο νερό, γιατί μπορεί να είναι πλούσιο σε μεταλλικά στοιχεία, τα οποία υπάρχουν στις σωστές αναλογίες στο γάλα του μωρού. Χρησιμοποιούμε, λοιπόν, πόσιμο νερό βρύσης, το οποίο το έχουμε βράσει. Εν συνεχεία, το αφήνουμε να κρυώσει και το προσθέτουμε στο μπιμπερό.
- Αν έχει τη σωστή θερμοκρασία, θα το καταλάβουμε πιάνοντας το μπιμπερό. Θα πρέπει να είναι ζεστό, αλλά όχι καυτό. Για μεγαλύτερη ασφάλεια, πριν ταΐσουμε το μωρό μας, καλό είναι να κάνουμε έναν ακόμα έλεγχο, ρίχνοντας λίγο γάλα στον καρπό μας.
- Προσοχή! Δεν προσθέτουμε στο γάλα ζάχαρη, μέλι κ.λπ., και επίσης φτιάχνουμε πάντα φρέσκο γάλα. Δεν μπαίνουμε ποτέ στον «πειρασμό» να βάλουμε παραπάνω από την ενδεδειγμένη ποσότητα . Η επιπλέον ποσότητα, εκτός από τον κίνδυνο παχυσαρκίας, μπορεί να βλάψει σοβαρά το μωρό, εξαιτίας του αλατιού που θα αναγκαστεί να καταναλώσει.
Το γάλα 1ης βρεφικής ηλικίας πωλείται μόνο στα φαρμακεία και δεν επιτρέπεται να διαφημίζεται. Το γάλα 2ης βρεφικής ηλικίας πωλείται και στο σούπερ μάρκετ. Απλώς, κάποια γάλατα διατίθενται μόνο στα φαρμακεία(τα προϊόντα κάποιων φαρμακευτικών εταιρειών, λόγω νομοθεσίας, δεν επιτρέπεται να πωλούνται στα σούπερ μάρκετ). Ποιοτικά δεν διαφέρουν. Συνεπώς, μπορείτε να αγοράζετε βρεφικό γάλα και από το σούπερ μάρκετ και από το φαρμακείο.
Το περιεχόμενο της ιστοθέσης είναι μόνο για ενημερωτικό σκοπό και δεν θα πρέπει να αντικαθιστά οποιαδήποτε ιατρική συμβουλή, διάγνωση ή και θεραπεία που χορηγείται από τον γιατρό σας ή από τον εξειδικευμένο επιστήμονα υγείας.