Υπερηχογράφημα Β επιπέδου: Πότε και γιατί γίνεται;

Από

Υπερηχογράφημα Β επιπέδου: Πότε και γιατί γίνεται;

Πρόκειται για λεπτομερές υπερηχογράφημα, το οποίο πραγματοποείται στις 20-24 εβδομάδες κύησης.

[babyPostAd]Σκοπός του υπερηχογραφήματος Β επιπέδου είναι:

να εξακριβωθεί η θέση και ο βαθμός ωρίμανσης του πλακούντα
να εκτιμηθεί η ποσότητα του αμνιακού υγρού και η ανάπυξη του εμβρύου
να γίνει ένας αναλυτικός έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου
να γίνει εκτίμηση των δεικτών χρωμοσωμικών ανωμαλιών
να εκτιμηθεί η πιθανότητα πρόωρου τοκετού
να εκτιμηθεί η πιθανότητα προεκλαμψίας και ενδομήτριας καθυστέρησης ανάπτυξης

Ο έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου γίνεται κατά συστήματα, καλύπτοντας όλα τα ζωτικά όργανα. Έτσι εξετάζονται με ξεχωριστές υπερηχογραφικές τομές τα εξής:

Κεφαλή
Εγκέφαλος
Πρόσωπο
Αυχένας
Σπονδυλική στήλη
Θώρακας και πνεύμονες
Καρδιά
Κοιλιακό τοίχωμα
Γαστρεντερικό σύστημα
Ουροποιητικό σύστημα και νεφροί
Χέρια και πόδια
Γεννητικά όργανα- φύλο

Η εξέταση για το Υπερηχογράφημα Β επιπέδου πραγματοποιείται λαμβάνοντας συγκεκριμένες υπερηχογραφικές τομές, όπως αυτές καθορίζονται από τα αντίστοιχα πρωτόκολλα του Ιδρύματος Ιατρικής Εμβρύου (Fetal Medicine Foundation-FMF) , οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι εμφανίζουν την υψηλότερη ευαισθησία στην ανίχνευση πιθανών ανωμαλιών του εμβρύου. Για παράδειγμα, αναφορικά με τις πιθανές συγγενείς καρδιοπάθειες, με την εξέταση αυτή μπορούν να ανιχνευτούν ως και το 75% των ανωμαλιών της καρδιάς, όταν τα υπόλοιπα αντίστοιχα πρωτόκολλα υπερηχογραφήματος ανατομίας – Β΄ επιπέδου παρουσιάζουν ποσοστό ανίχνευσης της τάξης του 50%.

Πώς να διατηρήσετε ζωντανό τον γάμο σας μετά την γέννηση του παιδιού σας
Κατά την διάρκεια του υπερηχογραφήματος Β επιπέδου εξετάζονται και οι ελάσσονες ανωμαλίες ή δείκτες για χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Οι κυριότεροι από αυτούς είναι η απλασία ή η υποπλασία του ρινικού οστού, η αυξημένη αυχενική πτυχή, το προρινικό οίδημα, η διάταση των κοιλιών του εγκεφάλου και η έκτοπη πορεία της δεξιάς υποκλειδίου. Μικρότερης σημασίας είναι η υπερηχογενής εστία της καρδιάς (golf ball), το υπερηχοχενές έντερο, η διάταση στις νεφρικές πυέλους, οι κύστεις χοριοειδούς πλέγματος του εγκεφάλου και τα κοντά μακρά οστά. Η ύπαρξη ενός ή περισσοτέρων δεικτών συνήθως δεν συνιστά από μόνη της πρόβλημα και δε σημαίνει ότι το έμβρυο πάσχει από κάποια χρωμοσωμική ανωμαλία. Τα περισσότερα έμβρυα πού έχουν έναν ή περισσότερους από αυτούς τους δείκτες είναι τελικά φυσιολογικά, η παρουσία ωστόσο δεικτών αυξάνει την πιθανότητα να πάσχει το έμβρυο από κάποια χρωμοσωμική ανωμαλία. Αξίζει να τονιστεί ότι το αναλυτικό υπερηχογράφημα Β΄ επιπέδου έχει χαμηλή ευαισθησία ανίχνευσης χρωμοσωμικών ανωμαλιών, καθώς για παράδειγμα το 50% των παιδιών με σύνδρομο Down εμφανίζονται φυσιολογικά κατά την εξέταση αυτή. Η ανίχνευση των χρωμοσωμικών ανωμαλιών γίνεται με τον υπερηχογραφικό έλεγχο των 11-14 εβδομάδων (αυχενική διαφάνεια). Οι διάφοροι υπερηχογραφικοί δείκτες του Β΄ επιπέδου θεωρούνται «ελάσσονες» και, αν είναι παρόντες, χρησιμοποιούνται μόνο για τον επαναπροσδιορισμό των πιθανοτήτων για χρωμοσωμικές ανωμαλίες, όπως αυτές προσδιορίστηκαν στο Α΄ τρίμηνο.
Τελικά, ο μοναδικός τρόπος σήμερα για να διαγνώσουμε ή να αποκλείσουμε με βεβαιότητα μία χρωμοσωμική ανωμαλία είναι ο επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος του εμβρύου (αμνιοπαρακέντηση ή λήψη χοριακών λαχνών)

Κατά το χρόνο διενέργειας του υπερηχογραφήματος Β επιπέδου γίνεται επίσης εκτίμηση του κινδύνου:
Πρόωρου τοκετού: γίνεται με μέτρηση του μήκους του τραχήλου ενδοκολπικά και με συνεκτίμηση παραμέτρων από το προηγούμενο ιστορικό της εγκύου.
Προεκλαμψίας και ενδομήτριας καθύστέρησης ανάπτυξης: γίνεται με εξέταση της ροής σε αγγεία της μητέρας (μητριαίες αρτηρίες) και μας δείχνει πόσο καλά αιματώνεται ο πλακούντας. Όταν η ροή σε αυτά τα αγγεία παρουσιάζει υψηλές αντιστάσεις (γίνεται δηλαδή με δυσκολία) αυξάνεται η πιθανότητα να αναπτύξει η μητέρα υπέρταση αργότερα στην εγκυμοσύνη ή να μην αναπτυχθεί επαρκώς το έμβρυο. Συνεκτιμώνται παράμετροι και από το προηγούμενο ιστορικό της εγκύου. Αν και στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις η εγκυμοσύνη εξελίσσεται τελικά χωρίς προβλήματα, προληπτικά συνιστούμε τακτική παρακολούθηση της πίεσης της μητέρας και της ανάπτυξης του εμβρύου.

Πόσο αποτελεσματικό είναι το υπερηχογράφημα Β επιπέδου;
Με το αναλυτικό υπερηχογράφημα Β επιπέδου μπορεί να ανιχνευθεί κατά μέσο όρο το 70% των σοβαρών και το 45% των ήπιων ανατομικών ανωμαλιών του εμβρύου.
Δυστυχώς, κανένα υπερηχογράφημα, όσο αναλυτικό και πλήρες να είναι, δεν μπορεί να αποκλείσει το σύνολο των ανωμαλιών και να εγγυηθεί τη γέννηση φυσιολογικού παιδιού.

Το ποσοστό ανίχνευσης συγγενών ανωμαλιών είναι διαφορετικό για κάθε σύστημα ξεχωριστά.
Τα μεγαλύτερα ποσοστά ανίχνευσης έχουν οι ανωμαλίες της σπονδυλικής στήλης και των νεφρών – ουροποιητικού συστήματος (90-95%). Αντίθετα πολύ χαμηλό ποσοστό ανίχνευσης παρουσιάζουν οι ανωμαλίες του γαστρεντερικού συστήματος, του μυοσκελετικού συστήματος , των ματιών και των αυτιών. Οι συγγενείς καρδιοπάθειες παρουσιάζουν γενικά μέτριο ποσοστό διάγνωσης (περίπου 50-60%), όμως πολύ μεγαλύτερο (ως και 85%) σε αναλυτική εξέταση σε εξειδικευμένα κέντρα. Η δυσκολία στην ανίχνευση των ανωμαλιών της καρδιάς οφείλεται στο ότι είτε κάποιες είναι πολύ μικρές για να φανούν και είτε κάποιες άλλες αναπτύσσονται αργότερα στην κύηση ή και μετά τη γέννηση.
Το αναλυτικό υπερηχογράφημα Β επιπέδου μπορεί επίσης να διαγνώσει το 50-70% των περιπτώσεων συνδρόμου Down, αλλά ο συνδυασμένος έλεγχος του 1ου τριμήνου (αυχενική διαφάνεια και ΡΑΡΡ-Α) είναι η ενδεδειγμένη εξέταση για αυτό το σκοπό. Επισημαίνεται ότι καμία υπερηχογραφική εξέταση δεν μπορεί να διαγνώσει προβλήματα όπως η εγκεφαλική παράλυση και ο αυτισμός.