Πώς αντιμετωπίζουμε τους καβγάδες ανάμεσα στ’ αδέρφια;
“Είμαι γονιός δύο παιδιών κοντινών σε ηλικία και πρέπει όλη μέρα να κάνω το διαιτητή” έλεγε χαρακτηριστικά ένας γνωστός μου. Όσοι ζήσαμε παρόμοια κατάσταση, μπορούμε να καταλάβουμε ακριβώς τι θέλει να πει… Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν όταν δύο παιδιά μας τσακώνονται μεταξύ τους;
Εμείς σίγουρα θα πρέπει, σε συζήτησή μας με τα παιδιά σε κάποια στιγμή που θα είναι ήρεμα, να συζητήσουμε μαζί τους για το ποια είναι τα δικαιώματα και ποιες οι υποχρεώσεις τους, για το πώς πρέπει να γίνεται ένας διάλογος ή να επιλύεται μια διαφορά με έμφαση στο ότι η όποια λύση πρέπει να σέβεται και τα δύο μέρη, να είναι όσο το δυνατό δικαιότερη και να επιτυγχάνεται με ειρηνικό τρόπο…
Καλό θα ήταν, από κάπου μακριά, να παρακολουθήσουμε τέτοιους διαλόγους που κάνουν τα παιδιά μας, χωρίς παρέμβαση εκ μέρους μας αν είναι δυνατό, για να βεβαιωθούμε πως όταν επιλύουν τις διαφορές τους, αυτές επιλύονται με τον ορθό τρόπο. Το λέω αυτό επειδή λ.χ. και σε περιπτώσεις bullying “επιλύονται” οι στιγμιαίες διαφορές ανάμεσα σε θύτη και θύμα, χωρίς όμως η λύση να είναι δίκαιη!
Στην περίπτωση τώρα που βλέπουμε τα πράγματα να μην προχωρούν όπως πρέπει, που δε βρίσκουν τα παιδιά μια λύση μόνα τους και ο καβγάς συνεχίζεται για πολλή ώρα ή/και σε σωματικό επίπεδο, τότε εννοείται πως πρέπει να παρέμβουμε έγκαιρα. Η παρέμβασή μας σίγουρα θα δώσει άλλη χροιά στη διένεξη των παιδιών. Θα τους δοθεί το μήνυμα ότι έχασαν τον έλεγχο και ότι τα πράγματα έχουν σοβαρέψει…
Σημαντικό εδώ είναι να δράσουμε έγκαιρα αλλά και όσο το δυνατό δικαιότερα, χωρίς να αφήνουμε οποιεσδήποτε υπόνοιες ανάμεσα στα παιδιά ότι το ένα λ.χ. παιδί είναι χαϊδεμένο και το υποστηρίζουμε πάντα ενώ το άλλο το αδικούμε πάντα.
Οι όποιες αναφορές μας πρέπει να γίνονται στην πράξη που έκανε ένα παιδί και όχι στο ίδιο το παιδί. Για παράδειγμα θα πούμε “Είναι λάθος να παίρνεις το βιβλίο του άλλου χωρίς την άδειά του”¨και όχι “πάντα παίρνεις τα πράγματα των άλλων χωρίς να ρωτάς!”. Δίνουμε έτσι το μήνυμα, στο παιδί που έκανε το λάθος, πως δεν έχουμε διαμορφώσει αρνητική εικόνα για το παιδί στο σύνολό του, αλλά αναφερόμαστε στη συγκεκριμένη πράξη του.
Ακόμη καλύτερα, δρώντας προληπτικά και για μετέπειτα καβγάδες, εστιάζουμε στη θετική συμπεριφορά αντί στην αρνητική. Για παράδειγμα είναι ακόμη καλύτερο να πούμε: “Το σωστό είναι να σου δίνει πρώτα άδεια ο άλλος για να πάρεις το βιβλίο του.” Πολύ αποτελεσματική δε, είναι και η επιβράβευση της καλής συμπεριφοράς απέναντι στον αδερφό / στην αδερφή. Όταν ένα παιδί βοηθήσει από μόνο του τον αδερφό/την αδερφή του, όταν ο αδερφός / η αδερφή συμπεριφερθεί άσχημα και το άλλο παιδί το συγχωρεί αυτό ή προσπαθεί να βρει μια λύση κ.ο.κ. είναι καλό αυτά να τα επιβραβεύουμε, κυρίως με λεκτικό τρόπο…
Αξίζει εδώ να ειπωθεί πως δεν πρέπει με τίποτε να χρησιμοποιήσουμε βία. Μπορεί να χρειαστεί να ακινητοποιήσουμε τα παιδιά και να τα απομακρύνουμε το ένα από το άλλο μέχρι να ηρεμήσουν. Αν όμως χρησιμοποιήσουμε βία, ουσιαστικά τους δίνουμε το μήνυμα πως η βία είναι ένας τρόπος για να λύνουμε τις διαφορές μας (αυτό δηλαδή που προσπαθούμε να αποφύγουμε).
Αν τα δύο παιδιά καβγαδίζουν επειδή θέλουν και τα δύο να χρησιμοποιήσουν το ίδιο παιχνίδι ή αντικείμενο, μια καλή πρακτική είναι να κάνουμε ένα πρόγραμμα, όπου τα παιδιά να μπορούν να χρησιμοποιούν αυτό το παιχνίδι ή αντικείμενο με τη σειρά. Μαθαίνουν με τον τρόπο αυτό να τηρούν και μια σειρά και να σέβονται τη θέση του άλλου.
Διαφορετικά, μπορούμε να προχωρήσουμε στην ανάθεση “υπευθυνοτήτων”. Λ.χ. τη Δευτέρα θα αποφασίζει το ένα παιδί για το ποιος θα παίξει με τι, ή τι κανόνες θα ακολουθήσουν κ.ο.κ. και την Τρίτη το άλλο παιδί. Στην αρχή τα παιδιά μπορεί να μπουν στον πειρασμό να πουν “τη δική μου μέρα θα κάνω ό,τι θέλω” αλλά μετά από λίγο καιρό θα συνειδητοποιήσουν πως για να περνούν καλά, πρέπει να προσπαθήσουν να είναι όσο το δυνατό πιο δίκαια τη μέρα της υπευθυνότητάς τους.
Μια άλλη καλή πρακτική είναι η στέρηση της χρήσης του παιχνιδιού / του αντικειμένου μέχρι τα δύο παιδιά να βρουν από μόνα τους μια λύση. Συνήθως, μπροστά στο ενδεχόμενο του να μην παίξουν καθόλου με αυτό που θέλουν, τα παιδιά από μόνα τους θα συζητήσουν και θα βρουν τη λύση με ειρηνικό τρόπο! Αν δε βρεθεί λύση τότε καταφεύγουμε στη λύση του προγράμματος που αναφέρθηκε προηγουμένως…
Τέλος, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιες άλλες τεχνικές εκτόνωσης της οργής των παιδιών όπως είναι λ.χ. να γράψει ή να ζωγραφίσει το κάθε παιδί το παράπονό του από το άλλο παιδί ή να κάνει κάποια άλλη κινητική δραστηριότητα (μη επιβλαβή), μέχρι να ηρεμήσει. Το χιούμορ είναι πάντοτε πολύ ικανός τρόπος εκτόνωσης των διαφορών και είναι καλό, όπου μπορούμε, να το έχουμε σαν άσο στο μανίκι …
Μαρία Ελπιδοφόρου
Πηγή: enzoionline.com
