Το συναισθηματικό περιβάλλον του παιδιού και η σημασία του
Το πιο κεντρικό και πυρηνικό σημείο της ύπαρξης μας είναι το συναίσθημα και η πιο βασική ανάγκη μας είναι η συναισθηματική επικοινωνία, που χτίζει την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και στην ύπαρξη μας.
Η δημιουργία μας είναι μέσα από συναισθήματα, η ζωή μας στο ενδομήτριο περιβάλλον πλαισιώνεται από συναισθήματα, η γέννηση μας οδηγείται από συναισθήματα και η εξέλιξη της ύπαρξης μας έχει Ανάγκη από συναισθήματα.
Η ανάγκη της εμπιστοσύνης στην ύπαρξη μας γεννιέται την στιγμή που γεννιόμαστε και μας ακολουθεί στα πρώτα και πιο βασικά χρόνια της ζωής μας. Είναι αποτέλεσμα της δυναμικής σχέσης που έχουμε με τους βασικούς ανθρώπους στο περιβάλλον μας, τους γονείς μας.
Μέσα στο περιβάλλον που μεγαλώνουμε, μέσα από την σχέση με τους γονείς μας μαθαίνουμε να γινόμαστε ο εαυτός μας και μαθαίνουμε ότι διαδικασία της συναίσθησης και της αναγνώρισης του εαυτού μας είναι βιωματική.
Ένα συναισθηματικά γόνιμο περιβάλλον, είναι το περιβάλλον που πλαισιώνεται από έκφραση και επικοινωνία συναισθημάτων που καθώς μεγαλώνουμε μας βάζει στην βιωματική εμπειρία των εννοιών προστασία, ασφάλεια, επικοινωνία, αποδοχή και αγάπη.
Δύο γονείς που εκφράζουν τα συναισθήματα τους απέναντι στο παιδί τους μέσα από μη-λεκτική και την λεκτική επικοινωνία, είναι δύο γονείς που κατανοούν και συναισθάνονται την ανάγκη του παιδιού να αποκτήσει την πολυπόθητη εμπιστοσύνη στην ύπαρξη του. Οι γονείς δημιουργούν τον πρώτο καθρέφτη της ψυχής του παιδιού, γίνονται οι πρώτοι άνθρωποι που θα ορίσουν την ψυχική και συναισθηματική εξέλιξη του παιδιού και καθορίζουν αν θα μεταμορφωθούμε σε συναισθηματικά “ανθεκτικούς” ανθρώπους ή αν θα μεταμορφωθούμε σε ανθρώπους που αλλοιώνονται για να επιβιώσουν συναισθηματικά στο περιβάλλον τους.
Οι συναισθηματικά ανθεκτικοί άνθρωποι είναι οι άνθρωποι που μπορούν να βιώνουν και να διαχειρίζονται όλες τις μορφές ματαιώσεων, κυριολεκτικές και μεταφορικές και να μπορούν να ζουν μαζί με αυτές και όχι μέσα από αυτές. Είναι άνθρωποι που έχουν βιώσει την αρχή και εξέλιξη της ύπαρξης τους με την εκπλήρωση των ψυχικών και συναισθηματικών αναγκών τους. Οι συναισθηματικές ανάγκες, είναι οι ανάγκες που δημιουργούνται από το ένστικτο επιβίωσης μέσα στην σχέση μας με τους γονείς μας, μέσα από την συνειδητοποίηση, ότι σαν παιδιά είμαστε από την φύση μας συνεργατικά για να βιώσουμε τα συναισθήματα που έχουμε ανάγκη να νιώσουμε, ξανά μέσα από την σχέση με τους γονείς. Συναισθήματα που δημιουργούνται από την αίσθηση ασφάλειας που γεννάει την εμπιστοσύνη, η αίσθηση ότι αγαπιέσαι που δημιουργεί κίνητρο για να ζεις, η αίσθηση ότι ανήκεις σε ένα πολύ ισχυρό οικογενειακό σχεσιακό πλέγμα που έχει χρωματιστεί με κατανόηση, επικοινωνία και αποδοχή.
Τα πρώτα σου βιώματα που χτίζουν την βάση σου, η πρώτη ασυνείδητη αίσθηση αγάπης που περνάει σε κάθε ίνα της ψυχής σου και διαχέεται στο σώμα, βάζει την αρχή για μια ύπαρξη που αντέχει και συνεχίζει.
Το μοναχοπαίδι και οι μύθοι γύρω του!
Όταν το περιβάλλον είναι συναισθηματικά πλούσιο με τους γονείς να δημιουργούν ένα πλαίσιο που μέσα του μπορεί το παιδί να Νιώσει αποδοχή, να νιώσει ότι «ακούγεται» και ότι λέει, σκέφτεται, νιώθει έχει αξία τότε έχουμε ένα παιδί που νιώθει ότι αυτό που Είναι,είναι αρκετό. Έτσι λειτουργεί αθροιστικά η εμπιστοσύνη στο εαυτό του. Το « είμαι αρκετός και έχω αξία για τους γονείς μου» μεταμορφώνεται στο « είμαι έτοιμος να βγω στον κόσμο και να συνδεθώ με ανθρώπους, να μπω στην μαγεία των ανθρωπίνων σχέσεων και πανέτοιμος να βιώσω απογοητεύσεις. Είμαι έτοιμος να ξανασηκωθώ αν πέσω. Αλλά πιο πολύ έχω κίνητρο για να ξανασηκώνομαι γιατί σε κάθε απογοήτευση αναδύεται εκείνο το μαγικό συναίσθημα , εκείνο το πρώτο βίωμα που λέει ότι αν και πέφτω πάντα υπάρχει η θέληση να ζήσω. Η θέληση που έμαθα να χτίζω μέσα από εσάς».
Αντίθετα, αν μεγαλώσουμε σε ένα συναισθηματικά στείρο περιβάλλον ή σε περιβάλλον απόρριψης, επιβολής και υποτίμησης και μεταμορφώνουμε κάθε μέρα την συν εργατικότητα μας και ψυχοδυναμική μας σε αλλοίωση, που ορίζει να παρεμβαίνουμε με βία σε αυτό που γινόμαστε για να προστατευθούμε από την ψυχική βία των γονιών μας, τότε μεγαλώνουμε, εξελισσόμαστε και δημιουργούμε “μάσκες” που από ένα σημείο και μετά όχι απλά δεν μας προστατεύουν αλλά μας αφαιρούν το πιο φυσιολογικό : την ανάγκη, επιθυμία και όρεξη να ζούμε.
Πονάμε ζώντας με τις μάσκες μας γιατί, μπορεί να θεωρούμε ότι λειτουργούν αμυντικά, αλλά ταυτόχρονα μας καθηλώνουν σε ψυχικές ανάγκες που δεν εκπληρώνονται και πυροδοτούν ακόμα μεγαλύτερη εσωτερική μοναξιά που ορισμένες φορές γίνεται απομόνωση, γίνεται μια μόνιμη πανοπλία και δεν σε αφήνει να επικοινωνήσεις, να εκτεθείς, να αγαπήσεις. Γιατί φοβάσαι. Και παραμένεις μόνος, παραμένεις καθηλωμένος, παραμένεις σε αποχή από την ζωή και τα συναισθήματα. Ο φόβος δημιουργεί φοβίες, η θλίψη μπορεί να γίνει κατάθλιψη και ο θυμός αυτοκαταστροφή.
Ένα συναισθηματικά στείρο περιβάλλον αφαιρεί την έμφυτη ικανότητα του ανθρώπου να δημιουργήσει και να ανθίσει.
Αντιγόνη Συμεωνίδου , Ψυχολόγος-Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεύτρια.
Πηγή: antigonisimeonidou.wordpress.com
