Ο ύπνος
Ο ύπνος αποτελείται από δύο φάσεις:
- REM (ελαφρύς ύπνος). Χαρακτηρίζεται από μειωμένο μυϊκό τόνο, γρήγορες κινήσεις των ματιών, ήχους και εύκολο ξύπνημα. Είναι σημαντικός τόσο για την ανάπτυξη και ωρίμανση του εγκεφάλου του μωρού όσο και των παιδιών μέχρι 5 ετών.
- Non-Rem (βαθύς ύπνος). Ο βαθύς ύπνος ξεκουράζει τον οργανισμό και ο ελαφρύς συνοδεύεται από όνειρα τις πρώτες πρωινές ώρες.
Τα μικρά παιδιά έχουν διαφορετική αρχιτεκτονική ύπνου σε σχέση με τους ενήλικες. Τα μικρά παιδιά κοιμούνται περισσότερες ώρες ενώ τα βρέφη δεν κοιμούνται συνεχόμενα και έχουν μικρότερους σε διάρκεια κύκλους ύπνου.
Πριν από τον 20ό αιώνα, στο Δυτικό κόσμο, όταν ακόμα δεν είχαν επιβληθεί κανόνες και ρυθμίσεις για τη φροντίδα του μωρού, η δυάδα μητέρα-μωρό κοιμόντουσαν μαζί. Η τακτική αυτή εξακολουθεί να εφαρμόζεται στις χώρες που δεν έχουν επηρεαστεί από το δυτικό τρόπο ζωής.
Στον κοινό ύπνο μητέρα και μωρό μοιράζονται το ίδιο κρεβάτι (όχι σε καναπέ ή ανάκλιντρα) με ασφαλείς συνθήκες σε όλη τη διάρκεια ή κάποιες ώρες της νύχτας ή σε δικό του κρεββατάκι αλλά τόσο κοντά στη μητέρα του ώστε να το φθάνει με το χέρι της.
Το νυχτερινό ξύπνημα του μωρού εξυπηρετεί πολλές λειτουργίες όπως:
Το νυχτερινό ξύπνημα του μωρού
- Συχνή σίτιση για την πρόσληψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών για την ανάπτυξή του,
- τη συναισθηματική επανασύνδεση με το γονιό,
- βέλτιστη ανάπτυξη του εγκεφάλου του,
- προστασία από SIDS (Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου στα μωρά) γιατί αποφεύγονται μεγάλα διαστήματα βαθύ ύπνου (non-Rem).
Στον κοινό ύπνο οι θηλάζουσες μητέρες, προστατεύουν ενστικτωδώς τα μωρά τους σε όλη τη διάρκεια του ύπνου τους υιοθετώντας πλάγια, ελαφρώς κουλουριασμένη θέση. Σε αυτή τη θέση συχνά χωρίς να ξυπνούν, τα αγγίζουν, τα φιλούν, τα τακτοποιούν και στα μωρά ενστικτωδώς αρέσει να κοιμούνται ήσυχα σε αυτό το προστατευτικό λιμανάκι.
Ο κύριος λόγος που αποθαρρύνεται από μερίδα του επιστημονικού κόσμου ο κοινός ύπνος στο ίδιο κρεβάτι είναι η εντύπωση που υπάρχει ότι στον κοινό ύπνο αυξάνεται η συχνότητα SIDS και η απόφραξη των αναπνευστικών οδών του μωρού με τα σκεπάσματα ή το σώμα του γονιού. Όμως, κάποιοι μηχανισμοί στον κοινό ύπνο προσφέρουν προστασία κατά του SIDS. Συγκεκριμένα:
- τα μωρά κοιμούνται λιγότερο χρόνο στο βαθύ ύπνο και περισσότερο στον επιφανειακό για να ξυπνούν ευκολότερα όταν διαισθάνονται ότι πέφτει η οξυγόνωση στο σώμα τους.
- Έχουν αυξημένες ευκαιρίες για θηλασμό γεγονός που μειώνει το συνολικό κίνδυνο SIDS.
- Επίσης ο συγχρονισμός αναπνοής μητέρας-μωρού βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου και στους δύο.
- Τέλος η εκπνοή CO2 (διοξείδιο του άνθρακα) από τη μητέρα και οι αναπνευστικές της κινήσεις βηματοδοτούν και συγχρονίζουν την αναπνοή τους.
Αντίθετα ο μοναχικός ύπνος σε ξεχωριστό δωμάτιο μειώνει το φυσιολογικό ρυθμό της αναπνοής, αυξάνει τα επεισόδια αποφρακτικής άπνοιας και προκαλεί βραδυκαρδία.
Η μεγαλύτερη συχνότητα SIDS στον κόσμο απαντάται στη Νέα Ζηλανδία και στις ΗΠΑ όπου ο κοινός ύπνος δεν είναι συχνός σε σύγκριση με άλλες χώρες. Ωστόσο στην Ιαπωνία όπου κοινός ύπνος και θηλασμός, αποτελεί πολιτισμικό πρότυπο, η συχνότητα SIDS είναι η μικρότερη στον κόσμο. Στη Μεγάλη Βρετανία παρά τις προειδοποιήσεις να αποφεύγεται ο κοινός ύπνος, βρέθηκε ότι 72% από τις θηλάζουσες κοιμόντουσαν σε σταθερή βάση με το μωρό τους τις πρώτες 12 εβδομάδες.
Έρευνες αποδεικνύουν ότι ο κοινός ύπνος όταν γίνεται κάτω από ασφαλείς συνθήκες όχι μόνο δεν συνδέεται με SIDS ή απόφραξη των αναπνευστικών οδών αλλά δρα προστατευτικά.
Το ωράριο ύπνου του μωρού
Πολύ συχνά οι γονείς ανησυχούν με το ωράριο ύπνου του μωρού τους. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική από εκείνο που φαντάζονται. Το βρέφος απόλυτα φυσιολογικά τους 4-5 πρώτους μήνες της ζωής λειτουργεί ενστικτωδώς σύμφωνα με τους βιολογικούς του ρυθμούς που δεν επιδέχονται αλλαγές από το εξωτερικό περιβάλλον.
Επισημαίνεται ότι ο συνεχής ύπνος σε όλη τη διάρκεια της νύχτας αποτελεί ψευδή προσδοκία για τη νεογνική και βρεφική ηλικία. Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά είναι βιολογικά προγραμματισμένα να ξυπνούν συχνά.
Μετά τις πρώτες μέρες τα νεογνά κοιμούνται περίπου 16 ώρες το 24ωρο. Τον 3ο μήνα 14-15 ώρες και τον 6ο μήνα 13-14 ώρες. Στην 3η εβδομάδα η μέση διάρκεια του μακρύτερου ύπνου είναι περίπου 3,5 ώρες. Υπάρχουν κάποια μωρά που την 6η εβδομάδα κοιμούνται μέχρι 6 ώρες.
Η πρώτη ένδειξη ωρίμανσης του βιολογικού κύκλου αρχίζει να διαφαίνεται περίπου την 5-6 εβδομάδα καθώς ο ύπνος επικεντρώνεται στη διάρκεια των νυχτερινών ωρών. Αυτό οφείλεται αρχικά στην επίδραση του ηλιακού φωτός και από το 2ο μήνα στη επίδραση των κοινωνικών ερεθισμάτων.
Τα νεογέννητα πέφτουν αμέσως στον επιφανειακό ύπνο (REM) στη διάρκεια του οποίου ξυπνούν πολύ εύκολα. Έχει βρεθεί ότι σχέση επιφανειακού και βαθύ ύπνου είναι 50:50 και ο κάθε κύκλος ύπνου διαρκεί 50 λεπτά. Το μωρό φθάνει στο βαθύ ύπνο 25 λεπτά μετά το τέλος του γεύματος και ο γονιός τότε πρέπει να το τοποθετήσει στο κρεβατάκι του.
Η απορία μιας μαμάς: Υπάρχει περίπτωση να βλάψω το μωρό μου με την συγκοίμηση;
Επιτρέπεται να επεμβαίνουμε εκπαιδευτικά στον ύπνο του μωρού;
Επιβάλλεται να μη γίνεται καμία εκπαιδευτική παρέμβαση στο ωράριο ύπνου πριν από τον 6ο μήνα εφόσον η τακτοποίησή του γίνεται μέσα σε αυτό το διάστημα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 42% από τα μωρά που είχαν τακτοποιήσει τον ύπνο τους από τον 6ο μήνα επιστρέφει στο νυχτερινό ξύπνημα. Το ίδιο επαναλαμβάνεται από τον 9ο μήνα και μετά. Στο 12ο μήνα επίσης τα μισά παιδιά ξυπνούν στη διάρκεια της νύχτας.
Στο θέμα αυτό θα πρέπει να είμαστε προσεχτικοί και να μην επεμβαίνουμε εκπαιδευτικά μέχρι την ηλικία των 18 μηνών δεδομένου ότι ο ύπνος διαμορφώνεται συνεχώς μέχρι την ηλικία των 5 ετών.
Κάθε μωρό έχει τη δική του ιδιαιτερότητα ως προς τη λειτουργία του εγκεφάλου που υπαγορεύει την ετοιμότητά του για μεγαλύτερες περιόδους ύπνου. Όταν πιέζουμε το μωρό να κοιμάται συνεχώς όλη τη νύχτα και δεν του επιτρέπουμε να θηλάζει ενώ δείχνει ότι το έχει ανάγκη το αποτέλεσμα θα είναι η πλημμελής ανάπτυξή του. Έχει βρεθεί ότι στο νυχτερινό θηλασμό τα μωρά προσλαμβάνουν έως 20% από τις ημερήσιες ανάγκες τους.
Ύπνος μωρού και νυχτερινός θηλασμός
Κάποιοι γονείς επιλέγουν να υποκαταστήσουν πλήρως ή εν μέρει το νυχτερινό θηλασμό με ξένο γάλα με την εντύπωση ότι το μωρό θα κοιμάται καλύτερα και οι ίδιοι περισσότερες ώρες.
Σε σχετική έρευνα σε θηλάζοντα και μη θηλάζοντα βρέφη βρέθηκε ότι οι γονείς στην ομάδα που τα βρέφη θήλαζαν, κοιμόντουσαν κατά μέσον όρο περισσότερο κατά 40-45 λεπτά ενώ οι γονείς που χορηγούσαν ξένο γάλα ανέφεραν περισσότερες νυχτερινές οχλήσεις. Τα ίδια ευρήματα αναφέρονται και σε άλλη έρευνα στην οποία δεν βρέθηκε διαφορά στον ύπνο ή τη λειτουργικότητα στη διάρκεια της ημέρας.
Οφείλουμε οι επαγγελματίες υγείας να ενημερώνουμε τη μητέρα και το περιβάλλον της ότι η επιλογή ξένου γάλακτος δεν ισοδυναμεί με περισσότερο ύπνο. Ακόμα έχουμε την υποχρέωση να βοηθήσουμε την κάθε μητέρα να συνειδητοποιήσει τους κινδύνους από την έλλειψη θηλασμού και να τονιστεί ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η σίτιση του μωρού με ξένο γάλα έχει τη δυνατότητα να ασκήσει οποιαδήποτε θετική επίδραση στον ύπνο του γονιού.
Το “ελεγχόμενο κλάμα”
Μια πρακτική που συχνά συνιστάται στους γονείς με άγνωστη αλλά πιθανώς καταστροφική επίδραση στη διανοητική υγεία του παιδιού είναι «το ελεγχόμενο κλάμα». Σύμφωνα με αυτήν το μωρό που κλαίει αφήνεται σε διαρκώς αυξανόμενα διαστήματα να ηρεμεί μόνο του, σε μια προσπάθεια να μάθει να αυτοελέγχει τη συμπεριφορά του.
Η πρακτική αυτή αγνοεί τη φυσιολογία του θηλασμού και του ύπνου και προκαλεί μεγάλη αύξηση των ορμονών του στρες στο μωρό και στους γονείς. Οι απώτερες συνέπειες δεν έχουν μελετηθεί και έτσι οι μέθοδοι αυτές πρέπει να χρησιμοποιούνται με μεγάλη φειδώ αν όχι καθόλου. Το ελεγχόμενο κλάμα δεν συμβιβάζεται με τις πραγματικές ανάγκες για τη συναισθηματική και ψυχολογική ανάπτυξη του βρέφους και μπορεί να έχει ανεπιθύμητες συνέπειες.
O M. Kenna, κορυφαίος ανθρωπολόγος και ερευνητής στο θέμα του κοινού ύπνου τονίζει ότι είναι πολύ σημαντικό ο κοινός ύπνος στις διάφορες μορφές του να γίνεται πάντοτε με τη στενή παρουσία ενός ενήλικα στο ίδιο δωμάτιο κι σε πολύ μικρή απόσταση από το μωρό.
Co-sleeping: Τα μωρά χρειάζονται τη μητέρα τους διπλά τους!
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής πιέζει τους γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να γίνουν ανεξάρτητα άτομα σε πολύ πρώιμη ηλικία. Δημοφιλείς μύθοι κυκλοφορούν ευρέως τονίζοντας ότι τα μωρά πρέπει να κοιμούνται όλη τη νύχτα μόνα τους χωρίς να χρειάζονται την προσοχή του γονιού.
Αποτέλεσμα είναι οι γονείς να πιέζουν το παιδί τους να κοιμάται περισσότερο και όσο πιο νωρίς γίνεται. Το να περιμένει όμως κάποιος από ένα βρέφος να κοιμάται μόνο του για αρκετές ώρες όχι μόνο δεν είναι ρεαλιστικό αλλά ταυτόχρονα είναι και επικίνδυνο.
Τα βρέφη και οι ανάγκες τους
Οι άνθρωποι γεννιούνται ένας-ένας με τις αισθήσεις αναπτυγμένες και φυσιολογικά τρέφονται με μητρικό γάλα υψηλής θερμιδικής αξίας, μικρής περιεκτικότητας σε λιπαρά και πρωτεΐνη, που χωνεύεται γρήγορα και εύκολα.
Το μωρό γεννιέται το πιο ανώριμο νευρολογικά από τα πρωτεύοντα με το 25% του εγκεφάλου του ενήλικα και στερείται της δυνατότητας να αγκαλιάσει τη μητέρα του και να περπατήσει, για αρκετούς μήνες από τη γέννηση.
Επίσης υστερεί σε σύγκριση με τα άλλα θηλαστικά να ρυθμίσει τα βιολογικά του συστήματα π.χ. τη θερμοκρασία, τον καρδιακό ρυθμό και την αναπνοή του. Αυτό σημαίνει ότι εξαρτάται ολοκληρωτικά από τη μητέρα του για ζεστασιά, προστασία, προσκόλληση στο στήθος και γενικά για να βοηθηθεί να ρυθμίσει τη φυσιολογία του.
Τα ανθρώπινα βρέφη έχουν μοναδικό σύνολο χαρακτηριστικών μερικά από τα οποία έχουν εξελιχθεί σε διάστημα πολλών χιλιάδων ετών και έχουν ενσωματωθεί βαθιά στη βιολογία και τη συμπεριφορά τους. Συγκεκριμένα μετά τη γέννηση ακολουθεί μακρά περίοδος ανάπτυξης που γίνεται με πολύ γρήγορο ρυθμό και απαιτεί πολύ ενέργεια.
Τα βρέφη έχουν ανάγκη από συχνά γεύματα, χωρίς ωράριο, μέρα και νύχτα με μητρικό γάλα που είναι ειδικά προσαρμοσμένο για το ανώριμο έντερό τους. Έχουν γεννηθεί με ανεπτυγμένες αισθήσεις, ειδικά την όσφρηση, την ακοή, την όραση και την αφή. Έχουν ατελώς ανεπτυγμένα συστήματα για τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος, της αναπνοής και της καρδιακής συχνότητας.
Στη διάρκεια της εξελικτικής ιστορίας τα ανθρώπινα βρέφη δεν θα είχαν επιβιώσει χωρίς την παρουσία της μητέρας τους.
Η σταθερή τους ανάγκη να διατρέφονται σε συχνά διαστήματα σημαίνει ότι έχουν βιολογικά σχεδιαστεί να είναι πολύ κοντά ή σε στενή επαφή με το σώμα της μητέρας τους μέρα και νύχτα στη διάρκεια των πρώτων μηνών ή χρόνων της ζωής τους για βέλτιστη ανάπτυξη και διατήρηση της ροής του γάλακτος.
Η συνεχής επαφή είναι εξελικτικά σταθερή και βιολογικά αναγκαία. Στο παρελθόν η επιβίωση δεν ήταν δυνατή χωρίς αυτό τον τρόπο.
Η ανωριμότητα του βρέφους αποτελεί μοναδικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό και η μόνη πιθανότητα να αναπτυχθεί βιολογικά είναι η συνεχής επαφή και εγγύτητα με τη μητέρα του. Το σώμα της εξακολουθεί ακόμη σήμερα να είναι το μόνο περιβάλλον στο οποίο το βρέφος πραγματικά έχει προσαρμοστεί και η σύγχρονη τεχνολογία δεν έχει ακόμη βρει υποκατάστατο.
Κοινός ύπνος και θηλασμός
Έχει παρατηρηθεί ότι κοινός ύπνος και θηλασμός είναι αμοιβαία ενισχυτικοί, γιατί η μητέρα που θηλάζει, συχνότερα μοιράζεται το ίδιο κρεβάτι με το μωρό της και τα μωρά όταν κοιμούνται με τη μητέρα τους το πιθανότερο είναι να θηλάζουν με επιτυχία.
Το σημαντικότερο όμως εύρημα είναι ότι οι θηλάζουσες που μοιράζονται το ίδιο κρεβάτι με το μωρό τους κοιμούνται συνολικά περισσότερο από εκείνες που το ταΐζουν με μπιμπερό ή από εκείνες που κοιμούνται σε ξεχωριστό δωμάτιο.
Τα αποτελέσματα μιας θαυμάσιας εργασίας καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο κοινός ύπνος συνδέεται με συχνότερα ξυπνήματα και μάλιστα με εντυπωσιακό συγχρονισμό μητέρας παιδιού. Ως αποτέλεσμα μητέρα-παιδί βρίσκονται στο ίδιο στάδιο ύπνου και στην ίδια κατάσταση
εγρήγορσης. Αυτός ο συγχρονισμός βοηθά τη μητέρα να λύνει το πρόβλημα της αϋπνίας δηλαδή το μωρό να μη την ξυπνά την ώρα του ήσυχου ύπνου
Αναλυτικότερα στον κοινό ύπνο ο θηλασμός:
- είναι ευκολότερος,
- διπλασιάζεται ή τριπλασιάζεται η συνολική διάρκειά του και η συχνότητά του (τρώει το μωρό ανά 90΄),
- διεγείρεται η παραγωγή προλακτίνης και συντηρείται άφθονη παραγωγή γάλακτος
- επιτρέπει στη μητέρα και στο μωρό να κοιμούνται περισσότερο επειδή αυξάνεται η έκκριση
- ωκυτοκίνης και μελατονίνης.
- τα βρέφη κοιμούνται λιγότερο στη φάση του βαθύ ύπνου
- η αυξημένη έκθεση στα αντισώματα του μητρικού γάλακτος μειώνει σε μεγάλο βαθμό την επίπτωση των λοιμώξεων στο βρέφος.
- ενθαρρύνει τη μητέρα να θηλάζει για περισσότερους μήνες και μειώνονται έτσι οι πιθανότητες καρκίνου του μαστού.
- Η μητέρα ξεκουράζεται γιατί θηλάζει ξαπλωμένη
- Το μητρικό γάλα έχει την ιδανική θερμοκρασία και δεν χάνεται χρόνος για την προετοιμασία ξένου γάλακτος
- Η μητέρα αντιλαμβάνεται τις πρώιμες μη λεκτικές ενδείξεις πείνας του μωρού και ανταποκρίνεται άμεσα, ενώ το monitor σε χωριστό δωμάτιο της στερεί αυτή τη δυνατότητα.
- Μειώνεται ο κίνδυνος SIDS κατά 50% εφόσον ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα όπως προαναφέρθηκε
- Το μωρό ηρεμεί με την αίσθηση και το άκουσμα της καρδιακής λειτουργίας της μητέρας του.
- Το μωρό κλαίει λιγότερο και οι παρενοχλήσεις του γονιού είναι λιγότερες
- Εξασφαλίζεται η αμηνόρροια της μητέρας
- Μειώνεται το άγχος από το χωρισμό μητέρας-παιδιού
Δεν είναι μόνο ο θηλασμός που προάγει τον κοινό ύπνο αλλά και το μωρό έχει κάτι να πει πάνω σε αυτό και μένει «αδιάφορο» στις συζητήσεις που γίνονται από ειδικούς και μη ειδικούς για το πόσο επικίνδυνο είναι να κοιμάται δίπλα στη μητέρα του…
Ένα σύνολο από νευρολογικά αντανακλαστικά του επιτρέπουν να ανταποκρίνεται στις μυρωδιές, τις κινήσεις, τη δερματική επαφή και τα χαϊδέματα της μητέρας του με αποτέλεσμα:
- να ρυθμίζεται η αναπνοή και η θερμοκρασία του,
- να αυξάνεται η απορρόφηση θερμίδων,
- να μειώνονται τα επίπεδα των ορμονών του στρες,
- να βελτιώνεται η ανοσολογική του κατάσταση και η οξυγόνωση.
Ξεχάστε την κούνια και κοιμηθείτε μαζί με το μωρό σας!
Τρόποι κοινού ύπνου
Κάθε οικογένεια μπορεί να χρησιμοποιεί διαφορετικούς τρόπους κοινού ύπνου. Για παράδειγμα κοινός ύπνος στο ίδιο κρεβάτι ή ειδική διευθέτηση στο βρεφικό κρεβατάκι με τη μία του πλευρά πλάι στη μητέρα. Τα κάγκελα που αντιστοιχούν στην πλευρά του κρεβατιού των γονιών χαμηλώνουν ή απομακρύνονται, ούτως ώστε μητέρα-μωρό να έχουν εύκολη πρόσβαση ο ένας με τον άλλο.
Επίσης χρησιμοποιούνται ξεχωριστά κρεβάτια στο ίδιο δωμάτιο σε απόσταση που να φθάνει το χέρι του γονιού ή πιο μακριά. Επί πλέον κάθε μωρό είναι καλοδεχούμενο περιστασιακά να μοιράζεται το ίδιο κρεβάτι με τους γονείς ανάλογα με τις δικές του ανάγκες ή τις ανάγκες της οικογένειας.
Οδηγίες για δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος ύπνου:
- Το μωρό τοποθετείται για ύπνο με την πλάτη στο κρεβάτι και ελέγχεται ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα να πέσει
- Το στρώμα να είναι σκληρό. Δεν τοποθετούμε το μωρό σε στρώμα νερού, πάνω σε μαξιλάρι, κοντά σε μαξιλάρι ή σε οποιαδήποτε άλλη μαλακή επιφάνεια
- Αν χρησιμοποιείται κουβέρτα να στερεώνεται γύρω από το στρώμα ώστε να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα να καλυφθεί το κεφαλάκι του
- Το στρώμα να εφαρμόζει καλά στο κρεβατάκι και να μην αφήνει γύρω-γύρω κενά όπου μπορεί να πέσει και να εγκλωβιστεί
- Σιγουρευόμαστε ότι το κεφαλάκι του είναι ελεύθερο. Αν το δωμάτιο είναι κρύο τοποθετείται το μωρό σε βρεφικό υπνόσακο για να κρατιέται ζεστό
- Όχι μαξιλάρια, πάνες, υφασμάτινα ζωάκια, παπλώματα, καπέλα και μαλακές κουβέρτες κοντά στο πρόσωπο του μωρού
- Το μωρό ποτέ να μην κοιμάται μόνο ή παρουσία ενήλικα σε καναπέ, ξαπλώστρα, φουτόν ή σε οποιαδήποτε άλλη επιφάνεια όπου μπορεί να πέσει σε κενό ή να σφηνώσει στο πίσω μέρος του καναπέ ή της καρέκλας
- Όχι μόνο του σε κρεβάτι ενήλικα
- Κατά προτίμηση να κοιμάται στο δικό του κρεβατάκι ακριβώς δίπλα από το κρεβάτι των γονιών του
Επικίνδυνες πρακτικές που πρέπει να αποφεύγονται στον κοινό ύπνο:
- Τα πρόωρα ή μικρού βάρους βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο στον κοινό ύπνο αλλά ωφελούνται όταν τοποθετηθούν κοντά στη μητέρα σε χωριστό κρεβατάκι.
- Δεν κοιμόμαστε με το μωρό αν καπνίζουμε ή αν καπνίζαμε στη διάρκεια της εγκυμοσύνης (αυξάνονται οι πιθανότητες SIDS).
- Αν η μητέρα είναι υπερβολικά κουρασμένη, άρρωστη ή έχει καταναλώσει οινοπνευματώδη/ηρεμιστικά ή οποιαδήποτε ουσία που έχει κατασταλτική δράση δεν πρέπει να κοιμάται μαζί με το μωρό.
- Να μη κοιμούνται μαζί μεγαλύτερα αδέλφια με βρέφη μικρότερα του έτους
- Δε φασκιώνουμε το μωρό. Μπορεί να υπερθερμανθεί (κίνδυνος SIDS) και το φασκιωμένο μωρό αδυνατεί να απομακρύνει αποτελεσματικά κάτι που σκεπάζει το πρόσωπό του ή να χρησιμοποιήσει χέρια και πόδια για να τραβήξει την προσοχή κάποιου ενήλικα που είναι κοντά του.
- Τα μακριά μαλλιά της μητέρας να μαζεύονται για να μη τυλιχτούν στο λαιμό του μωρού
- Υπερβολικά παχύσαρκες μητέρες που δεν μπορούν να υπολογίσουν την απόσταση ασφάλειας από το μωρό ή γονείς με πολύ βαθύ ύπνο απαγορεύεται να κοιμούνται μαζί με το μωρό.
- Να αποφεύγεται ύπνος ενήλικα μαζί με το μωρό σε καναπέ, πολυθρόνα, ράντσο ή καρέκλα.
Rooming in (παραμονή μητέρας-μωρού στο ίδιο δωμάτιο αμέσως μετά τον τοκετό)
Παραμονή μητέρας-μωρού στο ίδιο δωμάτιο αμέσως μετά τον τοκετό για απεριόριστες ευκαιρίες επαφής και θηλασμού.
Σε σχετικές με το θέμα μελέτες βρέθηκε ότι όταν αποχωριζόταν το μωρό από μητέρα:
- Η έναρξη της γαλακτοφορίας (εκκριτική ενεργοποίηση ΙΙ) καθυστερούσε
- Η συχνότητα θηλασμού ήταν μικρότερη
- Αυξανόταν η συχνότητα κλινικού ικτέρου
- Η πρόσληψη βάρους ήταν μικρότερη σε σχέση με τα μωρά που μένουν στο ίδιο δωμάτιο με τη μητέρα τους
- Μειωνόταν η πιθανότητα αποκλειστικού θηλασμού
Με λίγα λόγια η παραμονή μητέρας-μωρού στο ίδιο δωμάτιο και ο κοινός ύπνο του στο ίδιο κρεβάτι ή σε δικό του κρεβατάκι βοηθά και τους δύο.
Αποδεδειγμένα δεν μεταβάλλεται ο ύπνος της μητέρας και δεν υπάρχει διαφορά στην κούραση ανάμεσα στις μητέρες που έχουν το μωρό τους συνεχώς κοντά τους από εκείνες που είναι μόνες. Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι εξασφαλίζεται περισσότερος ύπνος στο μωρό, επηρεάζονται ευνοϊκά οι διάφορες λειτουργίες του οργανισμού του, και φαίνεται ότι τελικά δημιουργείται ένα ευτυχισμένο μωρό.
