Ήπιε αρκετό γάλα;
Οι μητέρες που θηλάζουν συχνά ρωτάνε πώς θα ξέρουν ότι τα μωρά τους πίνουν αρκετό γάλα… Ο μαστός δεν είναι μπουκάλι και δεν είναι δυνατό να κρατήσουμε το μαστό ψηλά στο φως για να δούμε πόσα ml γάλα ήπιε το μωρό… Κι αυτό είναι καλό!! Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να ξέρουμε πόσο γάλα πίνει το μωρό αλλά εάν πίνει αρκετό.
Μακροπρόθεσμα, η πρόσληψη βάρους είναι ο καλύτερος δείκτης εάν το μωρό πίνει αρκετό γάλα. Όμως οι κανόνες που αφορούν στην φυσιολογική πρόσληψη βάρους στα βρέφη που σιτίζονται με μπουκάλι δεν μπορούν να εφαρμοστούν στα βρέφη που θηλάζουν…
Βραχυπρόθεσμα, υπάρχουν τρόποι να γνωρίζουμε αν το μωρό είναι ικανοποιημένο, βλέποντας το πόσο καλά θηλάζει ή απλά και μόνο βλέποντας το μωρό μετά το γεύμα: είναι ευχαριστημένο και ικανοποιημένο ή ψάχνει και πιπιλάει το χέρι του;
Ενδείξεις επαρκούς πρόσληψης μητρικού γάλακτος
Το μωρό που πίνει καλή ποσότητα γάλακτος στο μαστό θηλάζει με ένα πολύ χαρακτηριστικό τρόπο.
Όταν το μωρό πίνει γάλα (δεν πίνει γάλα απλά επειδή έχει το μαστό στο στόμα του και κάνει θηλαστικές κινήσεις), βλέπουμε μία παύση στο πηγούνι, καθώς το μωρό ανοίγει το στόμα του στο μέγιστο βαθμό, αμέσως πριν το κλείσει, ώστε μία γουλιά να αντιστοιχεί στο ακόλουθο μοντέλο θηλασμού: ανοιχτό στόμα στο μέγιστο βαθμό ➙ παύση ➙ κλειστό στόμα.
Αν θέλετε να το δοκιμάσετε αυτό στον εαυτό σας βάλτε το δείκτη σας ή κάποιο άλλο δάχτυλο στο στόμα σας και ρουφήξτε όπως θα ρουφούσατε από ένα καλαμάκι. Καθώς ρουφάτε το πηγούνι σας κατεβαίνει και μένει στη θέση αυτή σε όλη τη διάρκεια που ρουφάτε. Όταν σταματήσετε να ρουφάτε το πηγούνι σας θα ανέβει πάλι επάνω.
Αυτή η ίδια παύση που φαίνεται στο πηγούνι του μωρού σημαίνει ότι το στόμα του γεμίζει με γάλα όταν το κάνει αυτό στο μαστό. Όσο μεγαλύτερη είναι η παύση τόσο περισσότερο γάλα προσλαμβάνει το μωρό.
Όταν μπορέσετε να αναγνωρίσετε αυτή την παύση θα διαπιστώσετε πως όλα όσα λέγονται στις γυναίκες για το χρόνο που πρέπει να μένει το μωρό στο μαστό δεν έχουν καμία σημασία.
Για παράδειγμα δεν έχει νόημα να προτείνουμε στις μητέρες να ταΐζουν το μωρό είκοσι λεπτά από την κάθε πλευρά. Είκοσι λεπτά για τί; Για να πιπιλάει χωρίς να πίνει; Να πιπιλάει και να πίνει λίγο; (μερικές μόνο παύσεις κατά την κίνηση του πηγουνιού); Όλες οι θηλαστικές κινήσεις του να έχουν παύση στο πηγούνι;
Το μωρό που θηλάζει με αυτό τον τρόπο (με τις παύσεις) για είκοσι λεπτά συνεχόμενα, μπορεί να μην πάρει τον άλλο μαστό. Το μωρό που απλά πιπιλάει (δεν πίνει) για είκοσι ώρες θα βγει από το μαστό πεινασμένο.
Αν το μωρό βγει από το μαστό έχοντας θηλάσει με αυτό τον τρόπο, με τις μεγάλες παύσεις στο πηγούνι του, τότε το μωρό πιθανότατα λέει χόρτασα! Αν το μωρό συνεχώς απλά έκανε θηλαστικές κινήσεις χωρίς να έπινε (δηλαδή έκανε λίγες ή καθόλου παύσεις στο πηγούνι), τότε θα είναι ακόμα πεινασμένο.
Παρατηρείστε προσεκτικά το πηγούνι του μωρού όταν φαίνεται ότι “τελειώνει”! Αν το γάλα έχει καλή ροή το μωρό μπορεί να επιλέξει ή να πιει ή να κάνει ένα μικρό διάλειμμα (στην πραγματικότητα το μωρό δεν χρειάζεται να πιπιλά διαρκώς και τα περισσότερα μωρά δεν το κάνουν). Αν το γάλα δεν έχει καλή ροή το μωρό είναι «αναγκασμένο» απλά να πιπιλάει χωρίς να πίνει. Σ’ αυτή την περίπτωση συμπιέστε το μαστό για να αυξηθεί η ροή του γάλακτος.
Κινήσεις του εντέρου του μωρού (κενώσεις)
Για λίγες μέρες μετά τον τοκετό, το μωρό αποβάλει μηκώνιο, ένα σκουροπράσινο, σχεδόν μαύρο υλικό, το οποίο συγκεντρώθηκε στο έντερό του κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αποβάλλεται τις πρώτες μέρες και κατά την τρίτη μέρα οι κενώσεις αρχίζουν να γίνονται πιο ανοιχτόχρωμες καθώς το μωρό πίνει περισσότερο γάλα.
Συνήθως κατά την τέταρτη μέρα οι κενώσεις έχουν πάρει την όψη των φυσιολογικών κοπράνων θηλασμού. Οι φυσιολογικές κενώσεις θηλασμού είναι κρεμώδεις έως υδαρείς, έχουν το χρώμα της μουστάρδας και συνήθως δε μυρίζουν.
Όμως οι κενώσεις του μωρού μπορεί να αποκλίνουν σημαντικά από αυτή την περιγραφή. Μπορεί να είναι πράσινες ή πορτοκαλί, μπορεί να περιέχουν στερεά υπολείμματα ή βλέννα ή να μοιάζουν με αφρό ξυρίσματος στη σύσταση (να είναι γεμάτες φυσαλίδες αέρα).
Οι παραλλαγές στο χρώμα δεν σημαίνουν ότι κάτι δεν πάει καλά. Ένα μωρό που πίνει μόνο μητρικό γάλα και αρχίζει να έχει κενώσεις που γίνονται πιο ανοιχτόχρωμες κατά την τρίτη μέρα ζωής, τα πάει καλά.
Χωρίς να γίνει έμμονη αυτό, η παρακολούθηση της συχνότητας και της ποσότητας των κενώσεων είναι μια από τις καλύτερες ενδείξεις επαρκούς πρόσληψης γάλακτος, μετά την παρατήρηση του τρόπου που το μωρό πίνει γάλα στο μαστό (όπως αναφέρθηκε παραπάνω).
Μετά την τρίτη με τέταρτη μέρα το μωρό πρέπει να έχει αυξήσει τις κενώσεις του ώστε στο τέλος της πρώτης εβδομάδας να κάνει τουλάχιστον δύο με τρεις κίτρινες κενώσεις κάθε μέρα. Επιπλέον, πολλά βρέφη λερώνουν την πάνα τους σχεδόν μετά από κάθε γεύμα.
Ένα μωρό που ακόμη αποβάλει μηκώνιο την τέταρτη ή πέμπτη μέρα ζωής πρέπει να εξετασθεί στην κλινική την ίδια μέρα. Ένα μωρό που αποβάλει μόνο καφέ κόπρανα πιθανότατα δεν πίνει αρκετό γάλα, όμως αυτό δεν είναι πολύ αξιόπιστη ένδειξη.
Μερικά μωρά που θηλάζουν, μετά τις πρώτες τρεις με τέσσερις εβδομάδες ζωής, μπορεί ξαφνικά να αλλάξουν τη συχνότητα των κενώσεών τους από πολλές κάθε μέρα σε μία κένωση κάθε τρεις μέρες ή ακόμα λιγότερο. Μερικά μωρά κάνουν 20 ή περισσότερες μέρες χωρίς να δώσουν κένωση.
Εφόσον το μωρό είναι κατά τ’ άλλα καλά και η κένωση έχει τη συνηθισμένη κρεμώδη ή μαλακή κίτρινη όψη, αυτό δεν είναι δυσκοιλιότητα και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Καμία θεραπεία δεν είναι αναγκαία ή επιθυμητή, διότι καμία θεραπεία δεν είναι αναγκαία ή επιθυμητή για κάτι που είναι φυσιολογικό.
Κάθε μωρό μεταξύ της 5ης και της 21ης μέρας ζωής που δεν εμφανίζει τουλάχιστον μία στοιχειώδη κένωση το 24ωρο, πρέπει να εξετασθεί την ίδια κιόλας μέρα αν είναι δυνατό ή οπωσδήποτε τις επόμενες μία με δύο μέρες.
Αν το ίδιο μωρό μουσκεύει με ούρα τουλάχιστον έξι βαριές πάνες (βλ παρακάτω #3, Διούρηση), τότε το μωρό είναι πιθανότατα καλά και πίνει αρκετό γάλα.
Γενικά -και μόνο σαν γενικός κανόνας- μικρές, σποραδικές κενώσεις σε αυτή την περίοδο της ζωής σημαίνουν ανεπαρκή πρόσληψη γάλακτος. Υπάρχουν οπωσδήποτε κάποιες εξαιρέσεις και μπορεί όλα να πηγαίνουν καλά, όμως καλό είναι να γίνει έλεγχος.
Διούρηση
Αν μετά από 4 με 5 μέρες ζωής, το μωρό μουσκεύει έξι πάνες το 24ώρο, (οι πάνες πρέπει να είναι μουσκεμένες όχι απλά βρεγμένες ή υγρές) μπορείτε εύλογα να είστε σίγουρες ότι το μωρό προσλαμβάνει αρκετό γάλα (αν θηλάζει μόνο).
Δυστυχώς οι καινούργιες σούπερ στεγνές πάνες «μιας χρήσης» που κυκλοφορούν, πραγματικά δίνουν την αίσθηση ότι είναι στεγνές ακόμα κι όταν είναι γεμάτες ούρα, όμως είναι βαριές όταν είναι μουσκεμένες με ούρα.
Είναι προφανές ότι αυτή η ένδειξη πρόσληψης γάλακτος δεν ισχύει όταν δίνετε στο μωρό επιπλέον νερό (το οποίο σε καμία περίπτωση δεν είναι απαραίτητο για τα μωρά που θηλάζουν και αν το δίνετε με μπουκάλι μπορεί να επηρεάσει το θηλασμό).
Τα ούρα του μωρού θα πρέπει να είναι σχεδόν άχρωμα μετά από τις πρώτες μέρες αν και περιστασιακά πιο σκουρόχρωμα ούρα δεν είναι ανησυχητικά
Κατά τις πρώτες δύο με τρεις μέρες ζωής, μερικά μωρά αποβάλουν ροζ ή κόκκινα ούρα. Αυτό δεν αποτελεί αιτία πανικού και δε σημαίνει ότι το μωρό είναι αφυδατωμένο. Κανείς δε γνωρίζει τί σημαίνει ή αν είναι κάτι μη φυσιολογικό.
Σχετίζεται αναμφίβολα με χαμηλότερη πρόσληψη γάλακτος στο βρέφος που θηλάζει συγκριτικά με το βρέφος που σιτίζεται με μπουκάλι κατά την περίοδο αυτή, αλλά το μωρό που σιτίζεται με μπουκάλι δεν είναι πρότυπο σύγκρισης για το μωρό που θηλάζει.
Εν τούτοις η εμφάνιση αυτού του χρώματος ούρων πρέπει να επιστήσει την προσοχή μας στη σωστή προσκόλλησή του μωρού στο μαστό και στην επιβεβαίωση ότι το μωρό πραγματικά πίνει γάλα στο μαστό.
Κατά τις πρώτες λίγες μέρες ζωής, μόνο αν το μωρό είναι καλά προσκολλημένο στο μαστό, μπορεί να προσλάβει το γάλα της μητέρας του.
Το να δοθεί αυτή τη χρονική στιγμή νερό με μπουκάλι ή κυπελλάκι ή αν σιτιστεί το μωρό με το δάχτυλο, δεν διορθώνει το πρόβλημα. Απλά το μωρό θα φύγει από το νοσοκομείο με ούρα που δεν θα είναι κόκκινα. Διορθώνοντας την προσκόλληση του μωρού στο μαστό και εφαρμόζοντας συμπιέσεις στο μαστό, συνήθως διορθώνεται το πρόβλημα
Αν η διόρθωση της προσκόλλησης και η συμπίεση του μαστού δεν έχουν ως αποτέλεσμα την καλύτερη πρόσληψη γάλακτος, υπάρχει τρόπος να δοθούν επιπλέον υγρά χωρίς να δοθεί μπουκάλι απευθείας.
Επίσης η μείωση της διάρκειας ή της συχνότητας των γευμάτων μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη πρόσληψη γάλακτος.
Πηγή: Mitrikosthilasmos.com
