Τοκετός στο νερό: Μία ξεχωριστή εμπειρία για τη μαμά και το βρέφος της

Ο φυσικός τοκετός είναι μια μοναδική εμπειρία στη ζωή κάθε γυναίκας. Φυσικός τοκετός είναι αυτός που εξελίσσεται με τις φυσικές δυνάμεις της γυναίκας χρησιμοποιώντας φυσικά μέσα για την μείωση του πόνου και την επιτάχυνση του τοκετού. Η χρήση του νερού αποτελεί επιλογή για πολλές γυναίκες και έχει αποδειχθεί ότι μειώνει κατά πολύ το αίσθημα του πόνου στον τοκετό, επιτρέπει στην γυναίκα να έχει ελευθερία κινήσεων στον τοκετό της και φυσικά εξασφαλίζει στο νεογνό μια πιο εύκολη και ευχάριστη μετάβαση από το υδάτινο περιβάλλον της μήτρας στον εξωτερικό κόσμο. Ήρθε η στιγμή να μιλήσουμε για τον τοκετό στο νερό, τα οφέλη για τη μαμά και για το μωρό αλλά και να συζητήσουμε και ενδεχόμενους προβληματισμούς. Τι συμβαίνει όμως όταν βυθίζεται το σώμα της μαμάς στο νερό;

Όταν η μητέρα βυθίζεται στο νερό, η δύναμη της άνωσης ενεργεί αντίθετα προς τη βαρύτητα, στηρίζοντας το σώμα, με αποτέλεσμα, να μην αισθάνεται το βάρος της και οι πόνοι του τοκετού να είναι πολύ πιο ήπιοι. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες γυναίκες που επέλεξαν να γεννήσουν στο νερό, είχαν πολύ λιγότερη ανάγκη για αναλγησία στον τοκετό τους. Το θερμό νερό και το άγγιγμα του στο σώμα, δημιουργούν ευχάριστα ερεθίσματα και ένα αίσθημα χαλάρωσης και ασφάλειας παράγει τις ενδορφίνες. Οι ενδορφίνες είναι φυσικά αναλγητικά, που παράγονται και κατά τον τοκετό, τα οποία τροποποιούν την αίσθηση του πόνου και δημιουργούν ένα αίσθημα ευεξίας. Η γυναίκα μπορεί να συγκεντρωθεί, να χαλαρώσει και να γεννήσει το μωρό της χωρίς την βοήθεια οπιοειδών  φαρμάκων ή επισκληρίδιου αναισθησίας.

Η χαλάρωση αυτή θα μας οδηγήσει σε γρήγορη εξέλιξη της διαστολής του τραχήλου (πρώτο στάδιο του τοκετού) και κατά συνέπεια σε έναν μικρότερης διάρκειας τοκετό. Επιπλέον μέσα και έξω από το νερό, η έγκυος ενθαρρύνεται να κινείται ελεύθερα και να αλλάζει θέσεις, το οποίο γίνεται ευκολότερο μέσα στο νερό, και μπορεί να βοηθήσει στην κάθοδο του εμβρύου. Πολλές φορές αυτή η κάθοδος και εξώθηση μπορεί να είναι ιδιαίτερα γρήγορη με αποτέλεσμα, όπως παρατηρήθηκε και σε κάποιες έρευνες, ελαφρώς να αυξάνονται τα ποσοστά ρήξεων και κακώσεων του περινέου. Αυτό φυσικά μπορεί να αποφευχθεί με κατάλληλη καθοδήγηση από καλά ενημερωμένους επαγγελματίες που θα καθοδηγήσουν την επίτοκο στον τοκετό της και θα υποστηρίξουν καλά την περιοχή που παρατηρούνται οι κακώσεις. Ωστόσο τα περισσότερα ερευνητικά δεδομένα είναι πολύ ενθαρρυντικά, και προτρέπουν την μαμά να παραμείνει και στο δεύτερο στάδιο του τοκετού (στάδιο της εξώθησης) μέσα στο νερό αν το επιθυμεί και αν το επιτρέπουν οι συνθήκες, διότι το ζεστό νερό χαλαρώνει τους μυς της περιοχής μειώνοντας τις πιθανότητες κακώσεων. Παράλληλα, έχει φανεί ότι οι γυναίκες που γέννησαν στο νερό είχαν πολύ λιγότερες πιθανότητες για αιμορραγία μετά τον τοκετό σχετικά με εκείνες που γέννησαν εκτός νερού.

Τοκετός στο νερό – Η χαλαρωτική επίδραση του νερού

Πως επιδρά το νερό στο μωρό μου; 

Όπως προαναφέρθηκε, η μετάβαση του μωρού στον εξωμήτριο κόσμο είναι πολύ ομαλότερη για το ίδιο όταν γεννιέται στο νερό και αυτό γιατί πολύ απλά το ζεστό νερό της πισίνας μιμείται τον ζεστό, υγρό και φιλόξενο χώρο της μήτρας. Η επόμενη ερώτηση που μπορεί να σκεφτεί κάποιος είναι “ το μωρό δεν κινδυνεύει να πνιγεί;”. Η απάντηση είναι όχι. Η έξοδος του μωρού από το νερό είναι άμεση προς την αγκαλιά της μαμάς (και του μπαμπά πολλές φορές!!). Φροντίζουμε να γίνονται μόνο οι απαραίτητοι χειρισμοί στο νεογνό και κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν ενεργοποιούμε το αντανακλαστικό της αναπνοής όσο το μωρό είναι ακόμα μέσα στο νερό. Σ’ αυτό συντελεί και ότι η θερμοκρασία του νερού είναι στους 37 βαθμούς όπως και στο σώμα της μαμάς.
Πως θα ξέρω ότι το μωρό μου είναι καλά;

Πριν ξεκινήσει ο τοκετός σου, μπορείς να συζητήσεις με τον μαιευτήρα ή τη μαία την επιλογή του τοκετού στο νερό. Εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις και έχεις μια φυσιολογική κύηση, τότε ανοίγεται ο δρόμος για μια πολύ όμορφη εμπειρία! Κατά τη διάρκεια του τοκετού θα είσαι υπό την επίβλεψη και την καθοδήγηση της μαίας και του μαιευτήρα που έχεις επιλέξει. Θα παρακολουθείται συχνά η καρδιακή λειτουργία του εμβρύου και θα εκτιμάται από το προσωπικό και η δική σου κατάσταση και εξέλιξη του τοκετού. Φυσικά αν κριθεί απαραίτητο, μπορεί να χρειαστεί να βγεις από την πισίνα για στενότερη παρακολούθηση. Κάποιοι για τον τοκετό στο νερό αναφέρουν τον αυξημένο κίνδυνο για λοιμώξεις από τους μικροοργανισμούς που ήδη υπάρχουν στο δέρμα της μητέρας ή από τον κόλπο ή από το περίνεο και τον πρωκτό . Όπως group B streptococcus μυκόπλασμα ,staphylococcus aureus , enterococci , E coli. Αλλά βέβαια και  από το ίδιο το νερό που μπορεί να υπάρχουν λόγω του χώρου, pseudomonas aeruginosa , legionella pneumophilia , ή από την γυναίκα που είχε χρησιμοποιήσει νωρίτερα την πισινά να αποτελεί και αυτή εστία μόλυνσης , ακόμα και η θερμοκρασία του νερού μπορεί να επηρεάσει στην δημιουργία  μολύνσεων αφού προσφέρει το κατάλληλο περιβάλλον για επώαση.   Ας το συζητήσουμε λίγο και βέβαια να πούμε κάποια στοιχεία , όπως ότι όλες οι μητέρες ελέγχονται σχολαστικά με αιματολογικούς ελέγχους για όλα τα λοιμώδη νοσήματα, όπως επίσης και όλο το ιατρικό προσωπικό.

Οι συνθήκες υγιεινής τις περισσότερες φορές δεν επιτρέπουν την δημιουργία εστιών μόλυνσης . Η πισίνα αποστειρώνεται με αυστηρά πρωτόκολλα και στεγνώνει στον καθαρό αέρα οπού έχει γίνει νωρίτερα  πλήρης αποστράγγιση του νερού από μέσα και δεν πρόκειται να ξαναγεμίσει άμεσα αλλά μετρά από αρκετές ώρες ώστε να αποφευχθεί η λοίμωξη από ψευδομανάδα. Τώρα όσον αφορά το έμβρυο, κάποιες έρευνες αναφέρουν στοιχεία για πιθανή υπονατριαιμία του επειδή καταπίνει το φρέσκο νερό της πισίνας το οποίο απορροφάται τάχιστα από τον πνεύμονα , γι’ αυτό τον λόγο και συνίσταται να προστεθεί αλάτι στο νερό έτσι ώστε να γίνει πιο ισοτονικό και να αποφευχθεί αυτή η πιθανότητα. Έτσι με απλούς  τυπικούς ελέγχους έχουμε προστατέψει την μητέρα και  παιδί , για να απολαύσει ένα φυσικό τοκετό , μια εμπειρία ζωής Η γέννα στο νερό δεν είναι κάτι καινούριο. Από το 1803, στη Γαλλία γίνονται οι πρώτες αναφορές για την χρήση του νερού στον τοκετό. Σήμερα, ο τοκετός στο νερό, είναι γνωστό ότι αποτελεί μια ιατρικά ασφαλή μέθοδο διεκπεραίωσης του τοκετού για τη μαμά και το βρέφος της. Οι περισσότερες μητέρες δηλώνουν ότι η εμπειρία του τοκετού τους στο νερό ήταν πολύ όμορφη και μοναδική και θα την επέλεγαν ξανά. Οι παρεμβάσεις μειώνονται στο ελάχιστο, η μητέρα έχει τον έλεγχο του σώματος της και παίζει ενεργό ρόλο στον τοκετό της προσφέροντας της μεγάλη ικανοποίηση. Διεκδικήστε έναν τοκετό με σεβασμό στη γυναικεία φύση σας, τον τοκετό που σας αξίζει!